کیست تیروئید چیست؟
کیست تیروئید حفرهها یا تودههای مملو از مایع هستند. به طور معمول، کیستهای تیروئید خوش خیم و غیر سرطانی میباشند. در حدود ۱۵ درصد از موارد، کیستهای تیروئید بدون هیچ گونه مداخله درمانی برطرف میشوند. کیستهای تیروئید ممکن است بزرگتر یا کوچیکتر از ۱ سانتیمتر باشند و گاهی اوقات بهطور کاملا ناگهانی به وجود آیند. در موارد حاد در صورت تولید هورمون تیروئید، مداخلات درمانی شامل ید رادیواکتیو، داروهای ضد تیروئید و به ندرت عمل جراحی تیروئید میشود.
کیست به عنوان تودهای نیمه جامد، مایع یا پر از هوا توصیف میگردد که در هر قسمت از بدن ایجاد میشود. اندازه و رشد کیستهایی که در تیروئید ایجاد میشوند به دلیل خونریزی ناگهانی درون آنها متفاوت است.
انواع کیستهای تیروئید
کیستهای تیروئید شامل دو نوع کیست میشوند و با توجه با آنچه که در داخل کیست وجود دارد، تعریف و طبقهبندی میشوند. عبارتند از:
- کیستهای پر شده از مایع
این نوع از کیستهای تیروئید مانند جوشهای چرکی، کاملا از مایع پر شدهاند. این موارد از کیستها، تقریبا همیشه خوش خیم یا غیرسرطانی هستند.
- کیستهای پیچیده
کیستهای پیچیده که به آنها ندولهای اکوژنیک نیز میگویند، هم اجزای مایع و هم جامد دارند. در بیشتر موارد این نوع کیستها، سرطانی هستند.
با این حال، احتمال سرطانی بودن کیست به ترکیب آن بستگی دارد. اگر بیشتر محتویات کیست، مایع باشد، خطر سرطان کمتر از ۵ درصد است. اما اگر بیشتر اجزای کیست یعنی بیش از ۵۰ درصد جامد باشد، حدود ۱۰ درصد خطر ابتلا به سرطان را دارد.
علت بروز کیست در تیروئید
متاسفانه علم پزشکی با وجود پیشرفتهای روزافزون، هنوز به علت اصلی بروز کیست در غدخ تیروئید پی نبرده است و تنها به احتمالات تکیه دارد. بهطور کلی، کیستها میتوانند در صورت مسدود شدن مجاری و به دام افتادن مایعات در یک ناحیه به وجود آیند. علاوه بر این، رشد کیست با فعالیت هورمونها مرتبط است. برخی از کیستهای تیروئید حاوی هورمون کلوئیدی هستند که در تیروئید تولید میشود.
علائم کیست تیروئید
در بیشتر موارد افراد مبتلا به کیست تیروئید هیچ علائمی را تجربه نمیکنند. با این وجود، اگر کیست به حدی بزرگ شود که سایر اندامهای گردن را تحت فشار قرار دهد، ممکن است علائم زیر در فرد مبتلا مشاهده شود:
- مشکلات تنفسی
- اختلال در بلعیدن
- تغییر در صدا
- احساس توده و درد در گردن
روش تشخیص کیست تیروئید
بعد از اینکه پزشک شما کیست تیروئید را بر اساس معاینات بالینی تشخیص داد یا به آن مشکوک شد، برای اطمینان بیشتر، آزمایشات تکمیلی را تجویز میکند. این آزمایشات برای درک بهتر ماهیت کیست و انتخاب گزینه درمانی مناسب، بسیار حائز اهمیت می باشد. با آزمایش مشخص میشود که کیست مملو از مایعات، پیچیده، خوش خیم یا سرطانی است. این آزمایشات تشخیصی عبارتند از:
- سونوگرافی
- نمونه برداری (بیوپسی)
- اسکن تیروئید
سونوگرافی
کیستهای تیروئید اغلب در هنگام سونوگرافی تشخیص داده میشوند. سونوگرافی میتواند اطلاعات مهمی در مورد ترکیب کیستها ارائه دهد.
نمونه برداری
اگر پزشک در سونوگرافی مورد نگرانکنندهای را مشاهده کند، ممکن است تصمیم به انجام نمونه برداری از طریق آسپیراسیون با سوزن ظریف بگیرید. در طی این روش، یک سوزن بسیار کوچک و ظریف از طریق گردن به کیست وارد می شود. سپس با کمک تصاویر سونوگرافی سوزن هدایت میگردد. سوزن نمونهای از کیست را میآورد. در مرحله نهایی، سلولهای حاصل از آن نمونه در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد تا سرطانی و غیرسرطانی بودن کیست مشخص شود. نمونهبرداری از طریق آسپیراسیون در کیستهای بزرگتر از ۱.۵ سانتیمتر و پیچیده مورد استفاده قرار میگیرد.
اسکن تیروئید
اگر پزشک متوجه شود که کیست تیروئید از نوع پیچیده است برای اینکه بفهمد آیا کیست حاوی هورمونهای تیرئید است یا خیر، اسکن تیروئید را تجویز میکند. اگر کیست، هورونهای تیروئید تولید کند به عنوان ندول فعال یا سمی شناخته میشود و میتواند باعث پرکاری تیروئید شود.
درمان کیست تیروئید چگونه است؟
حدود ۱۵درصد از کیستهای تیروئید خود به خود برطرف میشوند و معمولا به هیچ درمانی نیاز نخواهند داشت. اما اگر کیست سرطانی باشد و باعث بروز علائمی شود، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که آن را برطرف نماید. درمان های رایج برای کیست تیروئید عبارتند از:
نظارت و مشاهده تغییرات
در بیشتر موارد، اگر کیست کمتر از ۳ سانتی متر باشد و سرطانی نباشد، پزشک آن را به حال خود رها می کند. در این وضعیت احتمالاً یک یا دو بار در سال توسط سونوگرافی تحت نظر خواهید بود تا از عدم تغییر سایز آن اطمینان حاصل شود.
تخلیه کیست
ممکن است پزشک تشخیص بده که بهتر است کیست از طریق آسپیراسیون که مشابه نمونهبرداری با سوزن ظریف است، تخلیه کند. اما اگر کیست تخلیه شود، ۶۰ تا ۹۰ درصد مواقع عود می کند.
جراحی تیروئید
در برخی موارد، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن تیروئید یا کیست توصیه کند.
بیشتر بخوانید:
برای مطالعه درباره اینکه چه زمان جراحی کیست تیروئید توصیه میشود، روی لینک درج شده روی مقاله زیر کلیک کنید.
آیا جراحی کیست تیروئید لازم است انجام شود؟
اگر میخواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین میتوانید برای مشاوره با بهترین جراح تیروئید با ما در تماس باشید.