بیماری گریوز
بیماری گریوز نوعی اختلال در سیستم ایمنی بدن است که منجر به تولید بیش از حد هورمون‌های تیروئید (پرکاری تیروئید) می‌گردد. بیماری گریوز، شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید است. ۳ درصد از جمعیت ایالات متحده مبتلا به این بیماری هستند.
بیماری گریوز و ارتباط آن با پرکاری تیروئید
همان‌طور که می‌دانید، غده تیروئید هورمون‌هایی را تولید و ترشح می‌کند که طیف وسیعی از عملکردهای حیاتی بدن را تنظیم و کنترل می‌کنند. این عملکردها عبارتند از:
- رشد
- دمای بدن
- ضربان قلب
- وزن
- باروری
- سلامت روان
- خواب
در شرایطی که فرد مبتلا به گریوز شده باشد، به این معنی است که غده تیروئید بیش از نیاز بدن هورمون‌های تیروئیدی را تولید و ترشح می‌کند. این امر منجر به اختلالی به نام پرکاری تیروئید می‌گردد که باعث افزایش متابولیسم و سوخت و ساز می‌شود. بیماری گریوز اغلب در اواسط بزرگسالی بروز پیدا می‌کند، اما در هر سنی ممکن است خود را نشان بدهد. این بیماری بیشتر در بین زنان و در افراد کمتر از ۴۰ سال دیده می‌شود. بسیاری از افراد وقتی اولین بار نام این بیماری را می‌شوند، دچار ترس و وحشت می‌شوند. اما جای نگرانی وجود ندارد، زیرا گریوز نام پزشکی است که اولین بار این بیماری را کشف کرد.
علائم و نشانه‌های بیماری گریوز
علائم و نشانه‌های اولیه بیماری گریوز در افراد مختلف، متفاوت است و اغلب با سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته می‌شوند. بنابراین، می‌تواند تشخیص این بیماری را به تاخیر بیندازد. قبل از هر تشخیصی، بیماران مبتلا به گریوز از عدم تحمل گرما، تغییر وزن ناگهانی (کاهش وزن بدون دلیل) و تپش قلب شکایت دارند. علائم اولیه گریوز شامل موارد زیر می‌شود:
- کاهش وزن علی‌رغم افزایش اشتها.(متاسفانه برخی از پزشکان به اشتباه این امر را اختلال در خوردن تلقی می‌کنند.)
- اضطراب، تحریک‌پذیری و تغییرات خلقی
- بی‌قراری
- لزرش (حرکات سریع و غیرارادی)
- اختلال در خواب و خواب آشفته (بی‌خوابی)
- عدم تحمل گرما و تعریق زیاد
- درد قفسه‌ی سینه تپش قلب و دشواری در تنفس
- افزایش تعداد دفعات مدفوع (همراه با یا بدون اسهال)
- متوقف شدن عادت ماهانه یا پریودهای نامنظم
- ضعف عضلانی
- مشکل در کنترل دیابت
- خستگی
- کاهش میل جنسی یا اختلال در نعوظ
- کمبود ویتامین B12
- بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)
- برآمدگی چشم
- پوست ضخیم و قرمز، معمولاً در قسمت‌های مختلف ساق پا یا قسمت‌های بالایی پا (درماتوپاتی گریوز)
علل بیماری گریوز
بیماری گریوز در اثر عملکرد نادرست سیستم ایمنی بدن که وظیفه دفاع از بدن در برابر بیماری‌ها را دارد، ایجاد می‌شود. علت اصلی این نقض و سو مدیریت ایمنی بدن، هنوز مشخص نیست. سیستم ایمنی بدن به طور معمول، آنتی‌بادی‌هایی را برای هدف قرار دادن و از بین بردن یک ویروس خاص، باکتری یا جسم خارجی تولید می‌کند. در گریوز (به دلایلی که هنوز مشخص نشده)، سیستم ایمنی بدن یک آنتی‌بادی بر علیه غده تیروئید تولید می‌کند. به این آنتی‌بادی‌ها، ایمونوگلوبین های محرک تیروئید (TSI) می‌گویند. TSI ها به گیرنده‌های سلول تیروئید متصل می‌شوند که محل اتصال هورمون تحریک کننده‌ی تیروئید (TSH) است. سپس TSI های تهاجمی، تیروئید را فریب داده و منجر به رشد و افزایش بیش از حد هورمون تیروئید و در نهایت پرکاری تیروئید می‌شوند. گریوز یک مسئله‌ی خود ایمنی است و مانند بسیاری از بیماری‌های خود ایمن، هنوز دلایل آن ناشناخته است. این بیماری ۷ تا ۸ برابر بیشتر از مردان در زنان رخ می‌دهد.
عوارض چشمی مرتبط با بیماری گریوز
گریوز منجر به ایجاد پاسخ التهابی و تورم در عضلات چشم می‌گردد. مشکلات چشمی مربوط به گریوز، بیماری تیروئید چشم (TED) نامیده می‌شود. ۳۰ درصد از مبتلایان به گریوز، عوارض چشمی را تجربه می‌کنند. دامنه بروز عارضه چشمی از خفیف تا شدید متغیر است. در موارد خفیف TED عوارض شامل قرمزی چشم، درد، احساس فرورفتن شن و ماسه در چشم و حساسیت به نور است. در حالت پیشرفته و شدید TED یک یا هر دو چشم برآمده و دچار بیرون‌زدگی می‌شوند.
علت عوارض چشمی بیماری گریوز
عوارض چشمی گریوز در اثر تجمع برخی از کربوهیدرات‌ها در ماهیچه‌ها و بافت‌های پشت چشم است. علت این اختلال هنوز مشخص نیست. اما به نظر می‌رسد که همان آنتی‌بادی که عامل اختلال در عملکرد تیروئید است، ممکن است منجر به تجمع کربوهیدرات‌ها در بافت‌های اطراف چشم گردد. عوارض چشمی گریوز، اغلب همزمان با پرکاری تیروئید یا چندین ماه بعد ظاهر می‌شوند.
عوامل خطر افزایش ابتلا به گریوز
اگر چه هر کسی می‌تواند به بیماری گریوز مبتلا شود، اما عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهند، این عوامل عبارتند از:
- سابقه‌ی خانوادگی
- جنسیت (در زنان بیشتر از مردان)
- سن (قبل از ۴۰ سالگی)
- ابتلا به سایر اختلالات خود ایمنی
- استرس عاطفی یا جسمی
- بارداری
- سیگار کشیدن
علائم بیماری گریوز در کودکان چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود؟ برای مطالعه پاسخ، روی لینک درج شده کلیک کنید.
برای کسب اطلاعات در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
