تیروئید بارداری
در دوران بارداری، عدم کنترل اختلالات تیروئید و گریوز می‌تواند برای مادر و نوزاد بسیار خطرناک باشد. اما می‌توان این را به راحتی و با استفاده از داروهای مناسب و روش‌های درمانی مؤثر کنترل کرد. در مطالعات نشان داده شده است که بیش از ۴ درصد حاملگی‌ها همراه با اختلالات تیروئید است. پرکاری تیروئید بارداری از جمله اختلالاتی است که باید به آن توجه خاصی داشت. عدم کنترل این اختلال در دوران بارداری باعث بروز پره اکلامپسی، فشار خون بالا و نارسایی احتقانی قلب در مادر می‌شود. همچنین خطر سقط جنین، جدا شدن جفت و زایمان زودرس را در چنین بیمارانی افزایش می‌دهد. در ادامه با راه‌های درمان پرکاری تیروئید در بارداری و درمان پرکاری تیروئید در شیردهی آشنا می‌شوید.
تشخیص اختلالات تیروئید در دوران بارداری چگونه است؟
پرکاری تیروئید در ۰٫۱ تا ۰٫۴ درصد از بارداری ها رخ می دهد و بیشتر به دلیل بیماری گریوز است. اغلب زنان باردار مبتلا به پرکاری تیروئید، قبل از شروع بارداری به بیماری تیروئید مبتلا هستند. این دسته از افراد در زمان بارداری باید تحت درمان ویژه‌ای قرار بگیرند. تشخیص تیروئید پرکار در اوایل بارداری دشوار است. زیرا علائم و نشانه های پرکاری تیروئید مانند تعریق بیش از حد، تپش قلب، عصبی بودن، تنگی نفس، خستگی مفرط و… در بارداری طبیعی نیز دیده می شود. در صورتی که این علائم ذکر شده را دارید یا دچار کاهش وزن، علائم چشمی، لرزش هستید، پزشک را از این وضعیت آگاه کنید. جهت تشخیص دقیق پرکاری تیروئید از آزمایش خون استفاده می‌شود. همچنین سونوگرافی غده تیروئید می تواند روش مناسبی برای زنان باردار و شیرده باشد. زیرا یک روش تصویربرداری غیر تهاجمی است.
ارتباط بین عملکرد تیروئید مادر و نوزاد چگونه است؟
در هفته‌های ۲۰-۱۸ اول بارداری، جنین برای تولید هورمون تیروئید کاملاً به مادر وابسته است. در اواسط بارداری، تیروئید نوزاد شروع به تولید هورمون تیروئید خود به خود می‌کند. بااین‌حال، نوزاد برای مصرف مقادیر کافی ید، که برای ساخت هورمون‌های تیروئید ضروری است، به مادر وابسته است. سازمان بهداشت جهانی مصرف ید ۲۵۰ میکروگرم در روز در دوران بارداری را برای حفظ تولید کافی هورمون تیروئید توصیه می‌کند. یکی دیگر از خطرات عدم درمان پرکاری تیروئید مادر آن است که ممکن است نوزاد نیز دچار پرکاری تیروئید گردد.
درمان پرکاری تیروئید در دوران بارداری
پرکاری تیروئید خفیف (افزایش اندکی سطح هورمون تیروئید، حداقل علائم) اغلب تا زمانی که مادر و جنین خوب هستند، بدون درمان تحت نظارت دقیق قرار می‌گیرد. اما پرکاری تیروئید شدید نیاز به درمان دارد. داروهای ضد تیروئید اصلی‌ترین درمان پرکاری تیروئید در بارداری و مخصوصا در سه ماهه اول هستند. هدف از درمان این است که T4 آزاد بدن مادر در محدوده طبیعی با کمترین دوز داروهای ضد تیروئید نگه داشته شود. این درمان خطر ابتلا به کم‌کاری تیروئید یا گواتر را برای نوزاد به حداقل می‌رساند. توجه به این نکته نیز ضروری است که باید از کم‌کاری تیروئید مادر نیز اجتناب شود. درمان باید در دوران بارداری به دقت و تحت نظر پزشک متخصص باشد. این کار معمولاً با انجام آزمایشات عملکرد تیروئید (TSH و سطح هورمون تیروئید) به‌صورت ماهانه انجام می‌شود.
در بیمارانی که نمی‌توانند به‌اندازه کافی با داروهای ضد تیروئید درمان شوند (یعنی کسانی که واکنش آلرژیک به داروها ایجاد می‌کنند)، جراحی جایگزین قابل قبولی است. برداشتن غده تیروئید با جراحی در سه ماهه دوم بی‌خطرترین راه است. جراحی زمانی انجام می‌شود که فایده آن از خطر انجام آن بیشتر باشد!
ید رادیویی برای درمان پرکاری تیروئید در دوران بارداری منع مصرف دارد. زیرا به راحتی از جفت عبور می‌کند و توسط غده تیروئید جنین جذب می‌شود. این کار می‌تواند باعث تخریب غده و کم‌کاری دائمی تیروئید شود.
بتا بلوکرها (مسدودکننده گیرنده آدرنرژیک) را می‌توان در دوران بارداری برای کمک به درمان تپش قلب و لرزش شدید ناشی از پرکاری تیروئید استفاده کرد. مصرف طولانی مدت این داروها می‌تواند اختلال در رشد جنین را به دنبال داشته باشد. در نتیجه توصیه می‌شود این داروها دوره مصرف کوتاهی داشته باشند. به طور معمول، این داروها فقط تا زمانی که پرکاری تیروئید با داروهای ضد تیروئید کنترل شود، مورد نیاز است.
درمان پرکاری تیروئید در شیردهی
ممکن است سوال شما این باشد که آیا مادر مبتلا به بیماری گریوز که تحت درمان با داروهای ضد تیروئید است، می‌تواند به نوزاد خود شیر دهد؟
بله؛ اگرچه مقادیر بسیار کمی از هر دو PTU و متیمازول به شیر مادر منتقل می‌شود. اما کل دوزهای روزانه حداکثر تا ۲۰ میلی‌گرم متی مازول یا ۴۵۰ میلی‌گرم PTU ایمن بوده و مشکلی ایجاد نمی‌کند. نظارت بر وضعیت تیروئید نوزادان شیرده مورد نیاز نیست.
بیشتر بخوانید:
پرکاری تیروئید چه خطراتی به دنبال دارد؟
اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی ، جراح تیروئید و پاراتیروئید مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
