ارتباط نفخ و تیروئيد
به‌طورکلی، نفخ یک علامت نسبتاً شایع گوارشی است و تقریباً همه افراد در مقطعی آن را تجربه می‌کنند. نفخ اغلب به عنوان احساس پری، سفتی یا تورم در ناحیه معده توصیف می‌شود. درحالی‌که دلایل زیادی برای نفخ وجود دارد اما ما در اینجا روی یک علت آن تمرکز می‌کنیم که نفخ هاشیموتو است.
بدن ما یک سیستم پیچیده دارد که شامل چندین غده است که هرکدام وظایف خاصی را دارند. یکی از این غده‌ها غده تیروئید است که مسئول تولید هورمون‌های تیروئید مانند تیروکسین (T4) و تری‌یدوتیرونین (T3) است. این هورمون‌ها نقش مهمی در تنظیم فعالیت‌های بدن از جمله تنظیم سطح انرژی، فعالیت قلبی و گرمایش بدن، همچنین فرآیندهای گوارشی مانند هضم و جذب مواد غذایی دارند.
نفخ چیست؟
نفخ زمانی اتفاق می‌افتد که دستگاه گوارش با هوا یا گاز پر می‌شود و باعث احساس پری یا سفتی در معده می‌شود. سایر علائم رایج آن درد معده خفیف تا شدید یا تورم معده است.
نفخ معمولاً به یک مشکل گوارشی مربوط می‌شود، اگرچه هورمون‌ها و شرایط پزشکی زمینه‌ای نیز نقش دارند. وقتی غذا از سیستم گوارش عبور می‌کند، باکتری‌های روده آن را تجزیه می‌کنند. این فرآیند که تخمیر نامیده می‌شود، گاز تولید می‌کند و با تجمع گاز در دستگاه گوارش، ممکن است نفخ رخ دهد.
چگونه بیماری هاشیموتو باعث ایجاد نفخ می‌شود؟
در بیماری هاشیموتو، سیستم ایمنی بدن به طور اشتباه به غدد تیروئید حمله می‌کند و آن‌ها را به عنوان یک تهدید می‌شناسد و مورد حمله قرار می‌دهد. این حمله باعث آسیب و التهاب در غده تیروئید می‌شود که در نتیجه آن تولید هورمون‌های تیروئید کاهش می‌یابد.
تولید کمتر هورمون‌های تیروئید می‌تواند تأثیرات جالبی بر روی سیستم گوارش داشته باشد. این هورمون‌ها نقش مهمی در تنظیم فعالیت روده‌ها و گوارش دارند. کاهش تولید هورمون‌های تیروئید می‌تواند باعث کاهش سرعت گوارش و حرکت مواد غذایی در روده‌ها شود که این فرایند منجر به نفخ، احساس تورم و ناراحتی در شکم و حتی مشکلات گوارشی دیگر می‌شود.
وقتی‌که سطح این هورمون‌ها کاهش می‌یابد که در بیماری کم کاری تیروئید یا هاشیموتو این اتفاق می‌افتد، فعالیت گوارشی نیز کاهش می‌یابد و با کاهش فعالیت گوارشی، ممکن است مواد غذایی به‌صورت کامل به خوبی هضم نشوند و در روده‌ها به‌طور نامناسبی حرکت کنند. این موضوع می‌تواند باعث انسداد و ذخیره گاز در روده‌ها شود که نهایتاً منجر به نفخ، احساس تورم در شکم، و ایجاد این احساس شود که شکم بزرگ‌تر شده است.
پس از کاهش تولید هورمون‌های تیروئید در هاشیموتو، ممکن است علائمی مانند نفخ، تورم شکم، و مشکلات گوارشی دیگری ازجمله یبوست یا مشکلات سو هاضمه، به وجود بیایند که برخی از افراد این علائم را تجربه می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
۵ مرحله تیروئید هاشیموتو کدام است و چه علائمی دارد؟
راهکارهای درمان نفخ هاشیموتو کدم‌اند؟
درمان هاشیموتو
ممکن است شامل مصرف داروهای جایگزین هورمون تیروئید باشد که به بدن کمک می‌کند تا هورمون‌های تیروئید مورد نیاز را دریافت کند و علائم مربوط به کمبود این هورمون‌ها کاهش یابد. همچنین تغییرات در رژیم غذایی و استفاده از روش‌های مکمل نیز می‌تواند در مدیریت علائم کمک‌کننده باشد.
اولین گام در مدیریت نفخ، تأیید تشخیص هاشیموتو و درمان هاشیموتو است. همچنین، تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌توانند بهبود علائم نفخ کمک کنند. در اینجا پنج راهکار برای کاهش نفخ در هاشیموتو ذکرشده است:
رژیم غذایی مناسب:
غذا یکی از مؤثرترین مواردی است که می‌تواند به بهبود نفخ بیماری هاشیموتو کمک کند. مصرف غذاهای سالم و باارزش غذایی بالا می‌تواند کمک‌کننده باشد. در اینجا چند مورد آن بیان شده است که می‌تواند به سلامت گوارش کمک کند.
- داشتن رژیم غذایی مناسب
- در هنگام غذا خوردن غذاها را کاملاً بجوید تا بهتر هضم شوند.
- انتخاب مواد غذایی که کمتر دارای مواد نگه‌دارنده هستند.
- پرهیز از غذاهای فراوری شده، فست فودها، شیرینی‌ها و نوشابه‌های گازدار.
- محدود کردن مصرف غذاهای چرب، سرخ‌کردنی‌ها و سس‌های سنگین
- افزایش غذاهای پر فیبر مثل سبزی‌ها، میوه‌ها، غلات کامل و حبوبات که به حرکت بهتر روده و هضم بهتر غذا کمک می‌کنند.
- مصرف چای نعنا فلفلی می‌تواند به شما کمک کند زیرا حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که التهاب را کاهش می‌دهد و به دفع گاز اضافی روده‌ها کمک می‌کند. روزانه ۲-۳ فنجان چای فلفلی توصیه می‌شود.
- مصرف مکمل‌های پروبیوتیک در رژیم غذایی می‌تواند عامل مؤثری باشد زیرا این مواد:
– حاوی باکتری‌های مفیدی مثل لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم هستند.
– به تعادل میکروبی روده کمک می‌کنند.
– تولید بعضی گازهای روده‌ای را کاهش می‌دهند.
– انواع مختلفی به‌صورت کپسول، پودر و مایع دارند.
موارد دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند به مدیریت نفخ کمک کند از جمله:
بتائین HCl :
همان‌طور که قبلاً ذکر شد، افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید هاشیموتو اغلب اسید معده پایینی دارند. بتائین HCl یک مکمل آنزیمی گوارشی است که می‌تواند تولید اسید معده را افزایش داده و به هضم پروتئین‌ها و کاهش نفخ کمک کند. بااین‌حال، مهم است که قبل از شروع این مکمل با یک متخصص مشورت کنید، زیرا ممکن است برای همه مناسب نباشد.
زنجبیل:
زنجبیل دارای خواص ضدالتهابی و گوارشی است. زنجبیل می‌تواند به تسکین سیستم گوارشی، تسکین نفخ و بهبود هضم کلی کمک کند. می‌توانید زنجبیل را به‌صورت مکمل مصرف کنید یا آن را به‌صورت چای یا به‌صورت زنجبیل تازه مصرف کنید.
زردچوبه:
زردچوبه یکی دیگر از گیاهان ضدالتهابی قوی است که می‌تواند به تسکین نفخ و هضم غذا کمک کند. می‌تواند التهاب روده را کاهش دهد، عملکرد سیستم گوارشی را بهبود بخشد و علائم نفخ را کاهش دهد. اضافه کردن زردچوبه به وعده‌های غذایی خود یا مصرف مکمل حاوی زردچوبه را در نظر بگیرید.
کنترل استرس و ورزش:
استرس می‌تواند علائم گوارشی را تشدید کند. تمرینات آرامش بخش مانند یوگا، مدیتیشن، یا تکنیک‌های تنفسی می‌توانند به کنترل استرس کمک کرده و درنتیجه به بهبود علائم نفخ نیز کمک کند. ورزش‌هایی ازجمله ورزش‌های هوازی مثل پیاده‌روی، دویدن و شنا به حرکات روده کمک می‌کنند. ورزش‌های کششی و یوگا با افزایش انعطاف‌پذیری عضلات به بهبود هضم و دفع گاز کمک می‌کنند. برای بهبود وضعیت سلامت خود روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید.
مصرف آب:
آب کافی مصرف کردن نکته‌ی بسیار مهمی است. مصرف آب به مقدار کافی می‌تواند در جلوگیری از یبوست کمک کرده و عملکرد سیستم گوارش را بهبود بخشد.
کاهش مصرف موادی که ممکن است علائم بیماری و نفخ را تشدید کنند:
برخی از مواد ممکن است بر روی گوارش تأثیر منفی داشته باشند، مانند مصرف زیاد غذاهای چرب و سنگین، مصرف بیش‌ازحد قهوه یا الکل مواردی هستند که می‌توانند علائم نفخ را شدت دهند. ممکن است نیاز باشد تا مصرف این نوع مواد را به میزان مناسبی محدود کنید.
مشاوره پزشکی و مصرف داروها:
مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. ممکن است پزشک شما بتواند راهنمایی‌های خاصی در مورد رژیم غذایی، مکمل‌های غذایی، یا تغییرات دیگری که می‌توانند علائم نفخ را کاهش دهند، ارائه دهد. برخی داروهایی که به این مسئله کمک می‌کنند عبارت‌اند از:
- سیمتیدین، فاموتیدین و رانیتیدین که ترشح اسید معده را کاهش می‌دهند.
- مسکن‌هایی مثل دیکلوفناک خاصیت ضدالتهابی دارند و به کاهش نفخ کمک می‌کنند.
باید توجه داشت که داروها را طبق تجویز پزشک و به مدت مشخص مصرف کنید.
بسیار حائز اهمیت است که همواره با پزشک خود در مورد هر تغییری که در رژیم غذایی یا سبک زندگی خود ایجاد می‌کنید، مشورت کنید، به‌خصوص اگر داروهای خاصی مصرف می‌کنید یا شرایط پزشکی خاصی دارید.
بیشتر بخوانید:
