رفلاکس اسید معده چیست؟
رفلاکس اسید یک وضعیت عادی و شایع در بدن است که بیشتر مردم در طول عمر خود تجربه می‌کنند. این وضعیت معمولا زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به مری برمی‌گردد. افرادی که دچار سوزش معده هستند، عمدتاً در سینه و پایین‌تر از آن حس سوزش دارند. دلایل گوناگونی می‌تواند باعث رفلاکس معده شود یا آن را تشدید کند. بد نیست بداندی که بین رفلاکس معده و کم کاری تیروئید نیز ارتباط وجود دارد! در ادامه به بررسی علت این موضوع می‌پردازیم و راه‌های پیشگیری از رفلاکس معده در کم کاری تیروئید را بررسی خواهیم کرد.
علائم رفلاکس معده
علاوه بر حس سوزش، علائم دیگر رفلاکس اسید عبارت‌اند از:
- تهوع
- سوزش معده: حس سوزش در قفسه سینه که ممکن است پس از خوردن یا درازکشیدن بدتر شود.
- درد سینه: حس فشار یا ناراحتی در قفسه سینه که ممکن است شبیه حمله قلبی باشد
- سوءهاضمه
- بازگشت اسید معده: طعم ترش یا تلخ در گلو به دلیل بالارفتن اسید معده
- مشکل در قورت‌دادن، حس گیرکردن غذا در گلو
- بوی بد دهان
- سرفه مزمن یا خشکی صدا
علت رفلاکس اسید معده چیست؟
در انتهای مری ماهیچه‌ای به نام اسفنکتر تحتانی مری ( (LESقرار دارد. این عضله باز و بسته می‌شود تا غذا وارد معده شود.
هنگامی که قورت می‌دهید، LES شل می‌شود و به غذا اجازه می‌دهد از مری به معده شما حرکت کند. LES معمولاً هنگامی که غذا نمی‌خورید بسته می‌ماند تا به حفظ محتویات معده در داخل معده کمک کند.
گاهی اوقات، LES زمانی که نباید شل می‌شود، یا قدرت LES ضعیف می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، غذا و اسید معده به مری شما برمی‌گردد و باعث احساس سوزش می‌شود.
شل‌شدن زودرس یا ضعف LES می‌تواند به دلایل زیر رخ دهد:
- اضافه وزن یا چاقی
- مصرف برخی داروها، شل‌کننده‌های عضلانی، داروهای فشارخون، آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای ضدافسردگی یا آرام‌بخش‌ها
- انجام جراحی‌های قبلی معده یا مری
- سیگارکشیدن یا قرارگرفتن در معرض دود سیگار
- خوردن وعده‌های غذایی بزرگ یا درازکشیدن بلافاصله بعد از غذاخوردن
- خوردن غذاهای تند یا چرب
- بارداری
- فتق هیاتال
علاوه بر این، سطوح پایین هورمون تیروئید نیز می‌تواند بر نحوه عملکرد LES شما تأثیر بگذارد.
چه ارتباطی بین کم‌کاری تیروئید و رفلاکس معده وجود دارد؟
وقتی غده تیروئید کم‌کار است، کمبود هورمون تیروئید ممکن است انقباض عضلات را ضعیف کند. همان‌طور که گفته شد، انقباض ضعیف باعث عبور محتویات معده به سمت مری می‌شود
علاوه بر این، مری همچنین به انقباض عضلات برای حرکت غذا به پایین نیاز دارد. کمبود هورمون تیروئید ممکن است حرکت مری را کند کرده و غذا برای ورود به معده و دستگاه گوارش زمان بیشتری ببرد. در نتیجه می‌تواند منجر به مشکلاتی در قورت‌دادن و سوزش معده شود.
به علت کمبود هورمون تیروئید و کاهش حرکت معده – مری، محتویات معده ممکن است مدت زمان بیشتری در معده بماند. هر چه محتویات معده بیشتر در معده بماند، احتمال تجربه علائم بیشتر می‌شود.
علاوه بر این، افراد مبتلا به کمبود هورمون تیروئید ممکن است دچار تنش و اضطراب شوند که می‌تواند سوزش معده را تشدید کند.
لازم به ذکر است کنترل کم کاری تیروئید با دارو لووتیروکسین، می‌تواند سطوح اسید معده را تغییر داده و به علائم سوزش معده کمک کند.
راهکارهای کنترل سوزش معده در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید
در ادامه، چند راهکار برای کنترل سوزش معده‌ای در افراد مبتلا به کمبود هورمون تیروئید آمده است:
کنترل کم کاری تیروئید:
داروهای تجویز شده توسط پزشک را به‌دقت مصرف کنید. انجام آزمایش‌های تیروئید به‌صورت دوره‌ای و بازبینی مکرر توسط پزشک نیز امری مهم است.
تغییردر رفتار و سبک زندگی:
مصرف غذاهای سبک، کم‌چرب و آسان هضم می‌تواند به کاهش سوزش معده کمک کند. از مصرف غذاهای حاوی چربی‌های اشباع شده و اسیدی خودداری کنید.
افزایش تعداد وعده‌های غذایی و مصرف میان وعده:
به جای سه وعده‌غذایی بزرگ، وعده‌های کوچک و مکرر مصرف کنید.
اجتناب از غذا قبل از خواب:
غذاخوردن قبل از خواب می‌تواند سوزش معده‌ای را تشدید کند.
کاهش مصرف الکل و دخانیات:
این مواد می‌توانند علائم سوزش معده‌ای را تشدید کنند.
مصرف برخی داروها با تجویز پزشک
- مهارکننده‌های پمپ پروتون: گروهی از داروها هستند که وظیفه اصلی‌شان در بدن کاهش اسید معده است؛ آن‌ها قوی‌ترین گروه در میان داروهای مشابه هستند. این داروها می‌توانند تولید اسید معده را کاهش دهند.
- داروهای ضد اسید معده: مانند آنتاگونیست‌های گیرنده H2
- داروهای ترکیبی: برخی داروها ترکیبی از PPIs و آنتاگونیست‌های گیرنده H2 هستند.
مشاوره پزشک:
مشاوره با پزشک متخصص یک گام مهم است. پزشک می‌تواند بر اساس شدت علائم و وضعیت شما، داروها و تغییرات در رفتار را تجویز کند. توجه داشته باشید که همیشه باید با پزشک خود مشورت کنید و داروها را طبق دستورات پزشک مصرف کنید.
ترک سیگار
سیگارکشیدن یک عامل مضر شناخته شده برای رفلاکس اسید است. با پزشک خود در مورد راه‌های ترک سیگار صحبت کنید. برخی برچسب‌های نیکوتین، آدامس‌ها یا سایر داروها مفید هستند.
کاهش وزن
یکی از علائم رایج در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید افزایش وزن است. کاهش وزن حتی پس از شروع مصرف داروهای جایگزین هورمون تیروئید، ممکن است دشوار باشد. کاهش وزن با کاهش فشار روی LES، علائم رفلاکس اسید را کاهش می‌دهد و به آن اجازه می‌دهد به‌درستی باز و بسته شود.
مشورت با یک متخصص تغذیه یا یک مربی ورزشی را در نظر بگیرید تا در روند کاهش وزن به شما کمک کند.
بیشتر بخوانید: چرا با کم کاری تیروئید لاغر نمیشویم؟
دکتر سید احمد فنایی جراح تیروئید و پاراتیروئید و عضو فعال انجمن جراحان تیروئید آمریکا (ATA) هستند. برای تعیین وقت و مشاوره می‌توانید با ما در تماس باشید.
