آیا اختلالات تیروئيدی بی نظمی قاعدگی را به دنبال دارد؟
تیروئید، یک غده کوچک پروانهای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد. این غده نقش مهمی در حفظ سلامت و عملکرد درست تولید مثل ایفا میکند. غده تیروئید، به طور مستقیم بر تخمدانها تاثیر میگذارد و به طور غیر مستقیم با هورمون گلوبولین (پروتیئنی که هورمونهای جنسی را به هم پیوند میدهد) ارتباط برقرار میکند. با توجه به این نکته، اختلال در عملکرد صحیح تیروئید، میتواند منجر به بی نظمی قاعدگی در فرد مبتلا به اختلال تیروئید گردد. میزان شیوع مشکلات و اختلالات قاعدگی ناشی از کمکاری تیروئید در افرادی که به نوع شدید آن مبتلا هستند در مقایسه با افرادی که به نوع خفیف یا متوسط بیماری را دارند، بیشتر است. چنانچه، در دوره قاعدگی خود علائم غیر معمول را تجربه میکنید، بهتر است زیر نظر متخصص، آزمایشات مربوط به تیروئید را انجام دهید.
کمکاری تیروئید نوعی اختلال تیروئید است که در آن به اندازه کافی و مورد نیاز بدن، هورمون تیروئید ترشح نمیشود. علائم کمکاری تیروئید عبارتند از:
- احساس خستگی
- افزایش وزن
- چرخه قاعدگی نامنظم
- خونریزی شدید در دوران قاعدگی
- تورم
- خشکی پوست و مو
- موهای نازک و شکننده
- یبوست
- اختلال در بارداری
انواع بی نظمی و اختلالات قاعدگی مربوط به کمکاری تیروئید
کمکاری تیروئید میتواند منجر به بینظمیهای قاعدگی، خونریزی شدید و مکرر و عدم وقوع قاعدگی شود. انواع بینظمیهای قاعدگی تحت تاثیر کمکاری تیروئید عبارتند از:
قاعدگی شدید و سنگین: علائم و ویژگیهای قاعدگی متوسط تا شدید بر مبنای نظر متخصصان زنان و زایمان شامل موارد زیر میگردد:
- خونریزی که بیش از هفت روز ادامه داشته باشد.
- شدت خونریزی به حدی باشد که در یک ساعت چند بار نیاز به تعویض پد بهداشتی یا تامپون احساس گردد.
- فرد نیاز به پوشیدن بیش از یک پد برای کنترل جریان قاعدگی داشته باشد.
- نیاز به تعویض پد در طول شب وجود داشته باشد.
- در قاعدگی لختههای بزرگ خون مشاهده گردد.
شایان ذکر است که کمکاری تیروئید یکی از دلایل عمده خونریزیهای شدید قاعدگی است. بسیاری از احتمالات دیگر مثل فیبرومها، سندروم تخمدان پلی کیستیک، عوارض جانبی برخی از داروها، سرطان رحم و عفونت نیز ممکن است عامل قاعدگی و خونریزی شدید باشند.
عدم قاعدگی یا قاعدگی نادر: بر خلاف طیف قبلی، دورههای آمنوره (عدم قاعدگی) یا الیگومنوره (قاعدگیهای نادر) نیز ممکن است همراه با کمکاری تیروئید باشد. نوع الیگومنوره یا قاعدگیهای نادر شایعتر است. این اختلالات قاعدگی، میتوانند ناشی از افزایش هورمون آزاد کنندهی تیروئید در زنان مبتلا به کمکاری تیروئید باشد. سطح بالای این هورمون منجر به ترشح هورمون پرولاکتین توسط غده هیپوفیز میگردد. پرولاکتین، در تولید هورمون استروژن به وسیلهی تخمدانها اختلال ایجاد میکند. این اختلال، منجر به عدم قاعدگی یا قاعدگیهای نادر و سایر اختلالات از قبیل ناباروری، ترشح غیرطبیعی شیر از سینهها (گالاکتوره) و علائم یائسگی همچون گر گرفتگی و خشکی واژن میگردد.
قاعدگی زودرس: میانگین سن بلوغ در دختران ۱۲ سال عنوان شده است. عدم تشخیص به موقع و عدم درمان کمکاری تیروئيد میتواند در دختران زیر ۱۲ سال، منجر به پدیده قاعدگی و بلوغ زودرس گردد.
افزایش قاعدگی: غالبا چرخه متوسط قاعدگی هر ۲۸ روز یک بار است. در برخی از زنان مبتلا به کمکاری تیروئید این چرخه به ۲۱ روز کاهش مییابد، در نتیجه، اختلال پلیمنوره یعنی افزایش تعداد دوره قاعدگی اتفاق میافتد.
ارتباط بین کمکاری تیروئید و ناباروری
همانطور که گفتیم، تغییرات هورمونی در بدن که منجر به کمکاری تیروئید میگردد، میتواند چرخههای نامنظم قاعدگی، بی نظمی قاعدگی و سایر مشکلات مربوط به قاعدگی که در باروری تاثیرگذارند را به وجود آورد. اختلالات ناشی از کمکاری تیروئید که توانایی باروری را تحت تاثیر قرار میدهد عبارتند از:
- جلوگیری از تخمک گذاری
- ایجاد کیست در تخمدانها
- افزایش تولید پرولاکتین
- افزایش خطر سقط جنین
نکته مهم و قابل توجه این است که درمان کمکاری تیروئید با داروهای جایگزین هورمون تیروئید (لووتیروکسین)، میتواند ناباروری را درمان و خطر سقط جنین را کاهش دهد. اگرچه در برخی از زنان مبتلا به کمکاری تیروئید با وجود مصرف داروهای تیروئید باز هم چرخه قاعدگی غیرطبیعی را تجربه میکنند.
آیا کمکاری تیروئید باعث استرس میشود؟ برای پاسخ روی لینک آن کلیک کنید.
اگر میخواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین میتوانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.