آیا عمل جراحی کوله سیستکتومی (برداشتن کیسه صفرا) گزینه درمانی مناسبی برای پولیپ‌های بزرگتر از ۱۰ میلیمتر است؟
مقدمه
ایجاد ضایعات پلی پوئید در کیسه صفرا روز به روز در حال افزایش است. به دلیل پیش آگهی ضعیف در سرطان کیسه صفرا، تمایز بین پولیپ خوش خیم و بدخیم در این بیماری بسیار اهمیت دارد. ابزارهای رادیولوژی مثل اولتراسوند شکمی و سی تی اسکن جهت تمایز بین پولیپ خوش خیم و بدخیم کافی نیستند. بنابراین، محققین تلاش می‌کنند تا فاکتورهایی را تعریف کنند که به تشخیص قبل از عمل پولیپ خوش خیم و بدخیم کمک نماید.
پولیپ کیسه صفرا (Gall bladder polyp-GBP) یک ضایعه شناخته شده بوده که در ابتدا خوش خیم است. اندازه پولیپ، سن بیمار و وجود علائم از ریسک فاکتورهای بروز سرطان کیسه صفرا هستند. پولیپ‌هایی با اندازه ۱۲-۱۰ میلی متر، ریسک بدخیمی کمتری در مقایسه با پولیپ‌های بزرگتر از ۱۳ میلی متر دارند. استفاده از اندیکاسیون‌های جراحی (پولیپ‌های بزرگتر از ۱۳ میلی متر) می‌تواند باعث پیشگیری از ۵۰% اعمال جراحی برداشتن کیسه صفرا شود، به طوری که بعد از آن نیز ریسک ایجاد پولیپ بدخیم وجود نداشته باشد. یافته‌های ما حاکی از آن است که پولیپ‌های بزرگتر از ۱۲-۱۰ میلی متر در بیماران جوان تر از ۴۵ سال می‌توانند با دقت تحت نظارت باشند و نیازی به برداشتن کیسه صفرا ندارد.
اگر چه به طور دقیق دلیل بدخیم شدن پولیپ کیسه صفرا یافت نشده است، اما اکثر مطالعات موجود در مجلات معتبر دنیا مهمترین شاخص بدخیمی پولیپ کیسه صفرا را اندازه بزرگتر از ۱۰ میلی متر می‌دانند. اگر چه ما شاخص بدخیمی پولیپ را اندازه ۱۰ میلی متری پولیپ در نظر می‌گیریم اما گاهی با این مشخصات، پولیپ‌ها خوش خیم هستند. اکثر پولیپ‌های خوش خیم اندازه ۱۰ تا ۱۱ میلی متر دارند که امروزه شیوع این نوع پولیپ‌ها در حال افزایش است. مطالعات گذشته نشان می‌دهد اندازه پولیپ بزرگتر از ۱۰ میلی متر با افزایش ریسک بدخیمی مرتبط است. با این حال تاکنون هیچ مطالعه ای جهت تمایز پولیپ‌های با اندازه ۱۰ میلی متر برای بروز بدخیمی انجام نشده است.
در این مطالعه پولیپ‌های کیسه صفرا که از نظر پاتولوژیکی ابتلای آن‌ها به سرطان تایید شده است را پس از عمل کوله سیستکتومی، به مدت ۱۶ سال در مرکز درمانی سامسونگ مورد بررسی قرار دادیم تا ارتباط سرطانی بودن پولیپ را با اندازه ۱۰ میلی متری آن تعیین کنیم.
روش اجرا
در این مطالعه اطلاعات بالینی بیماران تحت عمل جراحی کوله سیستکتومی (برداشت کیسه صفرا) که پولیپ داشتند و در بین سال‌های ۲۰۱۲-۱۹۹۷ به مرکز درمانی سامسونگ مراجعه کردند را جمع آوری کردیم. در بین بیمارانی که تحت این عمل جراحی قرار گرفتند، آن دسته از بیمارانی که شواهد قطعی مبنی بر بدخیمی در آن‌ها دیده می‌شد (مثل تهاجم به ارگان مجاور، مشاهده و تایید متاستاز توسط ابزارهای رادیولوژی قبل از عمل، پولیپ با اندازه بزرگتر از ۲۰ میلی متر) و بیماران دارای سنگ کیسه صفرا از مطالعه حذف شدند. این مطالعه به صورت گذشته نگر بر روی اطلاعات بالینی بیماران، علائم، یافته‌های اولتراسونوگرافی و تست‌های خون بیماران انجام گرفت.
نتایج
از بین ۸۳۶ بیماری که تحت عمل جراحی کوله سیستکتومی قرار گرفتند، ۹۳% (۷۸۰ بیمار) پولیپ خوش خیم داشتند و تنها ۷% (۵۶ بیمار) دارای پولیپ بدخیم بودند. از این ۵۶ بیمار، ۴ بیمار اندازه پولیپ آن‌ها بین ۱۲-۱۰ میلی متر بود و یک بیمار پولیپ با اندازه کوچکتر از ۱۰میلی متر داشت. با طراحی یک منحنی ROC داده‌های حاصل را آنالیز و صحت شاخص اندازه ۱۰ میلی متری پولیپ به عنوان نشانه بدخیمی آن را بررسی کردیم. اختصاصیت (Specificity) و حساسیت (Sensitivity) شاخص اندازه ۱۰ میلی متر به ترتیب ۹۸٫۲% و ۱۹٫۶% است. اختصاصیت برای اندازه ۱۱ میلی متر و ۱۲ میلی متر به ترتیب ۴۴٫۶% و ۵۶% بود. در حالی که حساسیت برای این دو اندازه مشابه بود. ما در این مطالعه اندازه پولیپ ۱۲-۱۰ میلی متر را به عنوان اندازه شاخص تعریف کردیم، که در ۴۱۱ بیمار (۴۹%) مشاهده شده بود. در این گروه، تفاوت معناداری در سن بیماران با پولیپ خوش خیم و سن بیماران با پولیپ بدخیم مشاهده شد.
نتیجه گیری
پولیپ‌های کیسه صفرا با اندازه بزرگتر از ۱۳ میلی متر نیاز به جراحی فوری دارند. با انجام مشاهدات دقیق پزشکی می توان یک تصمیم منطقی برای روند درمان گرفت.
منبع