تیروئید پرکار چیست؟
غده تیروئید در جلوی گردن قرار دارد و هورمون‌هایی ترشح می‌کند که بر فعالیت‌های مختلفی از جمله ضربان قلب و دمای بدن اثر می‌گذارند. تیروئید پرکار که با نام پرکاری تیروئید هم شناخته می‌شود، شرایطی است که غده تیروئید هورمون‌های تیروئید بسیار زیادی ترشح می‌کند. سطوح بالای این هورمون‌ها می‌تواند مشکلات ناخوشایند و جدی ایجاد کند که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. تیروئید پرکار می‌تواند هر شخصی را درگیرکند، اما این بیماری در زنان ۱۰ برابر شایع‌تر از مردان است و عموما بین سنین ۲۰ تا ۴۰ سال شروع می‌شود.
علائم تیروئید پرکار
- عصبانیت، اضطراب و تحریک پذیری
- نوسانات خلق و خو
- مشکلات خواب
- خستگی و ضعف مداوم
- حساسیت به گرما
- تورم گردن ناشی از بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)
- ضربان نامنظم یا غیر عادی قلب (تپش قلب)
- کاهش وزن
علل تیروئید پرکار
- بیماری گریوز: شایع‌ترین عامل تیروئید پرکار است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به اشتباه به تیروئید حمله کرده و به آن آسیب می‌زند.
- گره‌های تیروئیدی: این گره‌ها منجر به ایجاد بافت اضافی تیروئید می‌شوند، در نتیجه ترشح هورمونتیروئید افزایش می‌یابد.
- داروهای خاص: مانند آمیودارون، دارویی برای ضربان قلب نامنظم (آریتمی).
روش‌های تشخیص تیروئید پرکار
- آزمایش عملکرد تیروئید: در این تست نمونه خون شما به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا سطح هورمون‌های شما بررسی شود. در این آزمایش، سطح هورمون‌های زیر بررسی می‌شود:
۱) هورمون تحریک‌کننده تیروئید (TSH): هورمونی که توسط غده هیپوفیز ترشح می‌شود و میزان ترشح هورمون‌های تیروئید را کنترل می‌کند.
۲) هورمون تری‌یدو‌تیرونین (T3) و تیروکسین (T4): هورمون‌های اصلی تیروئید.
نتایج آزمایش شما با سطح نرمال هورمون‌ها برای یک فرد سالم مقایسه می‌شود. سطح پایین TSH و سطح بالای T3 یا T4 معمولا به معنای پرکاری تیروئید است.
- اسکن تیروئید: این کار برای بررسی مشکلاتی از قبیل گره‌های تیروئیدی انجام می‌گیرد. به این منظور، مقدار کمی ماده رادیواکتیو که توسط تیروئید جذب خواهد شد، به شما تزریق می‌شود یا به صورت خوراکی داده می‌شود. سپس یک اسکن انجام می‌شود تا مشاهده شود چقدر از این ماده توسط تیروئید جذب شده و اندازه و شکل تیروئید شما هم بررسی می‌شود.
- آزمایش کلسترول و تری‌گلیسیرید: امکان دارد پزشک شما نیاز داشته باشد سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید شما را هم بررسی کند. پایین بودن میزان کلسترول و تری‌گلیسیرید می‌تواند نشانه بالا بودن میزان سوخت‌و‌ساز بدن باشد.
- CT یا MRI: چنانچه تومور هیپوفیز وجود داشته باشد، CT یاMRIمی‌تواند نشان دهد که عامل پرکاری تیروئید، وجود تومور است.
- سایر آزمایشات خون: ممکن است آزمایش خون دیگری هم انجام شود تا پادتن‌های آنتی تیروئید (ضد تیروئید) را بررسی کند. این پادتن‌ها معمولا زمانی در خون وجود دارند که شما مبتلا به بیماری گریوز باشید. همچنین ممکن است آزمایش خونی به نام نرخ ته‌نشینی اریتروسیت (ESR) هم انجام شود تا وجود التهاب را در بدن شما بررسی کند. چنانچه نشانی از التهاب باشد، بدین معناست که افزایش هورمون‌های تیروئید در اثر تیروئیدیت (التهاب تیروئید) است.
درمان تیروئید پرکار
این بیماری اغلب قابل درمان است. اصلی‌ترین روش‌های درمان شامل موارد زیر می‌شود:
- دارویی: داروها مانع می‌شوند که غده تیروئید شما هورمون‌های تیروئید را بیش از حد ترشح نماید.
- ید رادیواکتیو: از رادیواکتیو برای آسیب رساندن به غده تیروئید شما استفاده می‌شود. این عمل منجر می‌شود که توانایی تولید هورمون‌های تیروئید توسط غده تیروئید کاهش یابد.
- جراحی: جهت برداشتن همه یا بخشی از تیروئید انجام می‌گیرد. بنابراین دیگر هورمون تیروئید ترشح نمی‌شود.
اگر می‌خواهید در مورد خدمات ارائه شده در مطب دکتر فنایی مطالعه کنید روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
