برداشتن غده تیروئید
برداشتن غده تیروئید یا تیروئیدکتومی، شامل از بین بردن تمام یا قسمتی از غده تیروئید است. میزان برداشتن غده تیروئید، بستگی به دلیل جراحی و علت بیماری دارد. برداشتن غده‌ی تیروئید در شرایط زیر انجام می‌گیرد که عبارتند از:
- سرطان تیروئید
- بزرگ شدن غده تیروئید(گواتر)
- پرکاری تیروئید (بیماری گریوز یا تیروتوکسیکوز)
- ندول‌های تیروئید
عوارض ناشی از برداشتن غده تیروئید
در طول دهه‌های گذشته، میزان مرگ و میر ناشی از عمل تیروئید تقریباً به ۴۰ درصد می‌رسید. بیشترین علت مرگ و میر، مربوط به عفونت و خونریزی پس از عمل غده تیروئید بود. امروزه، با توجه به استفاده از روش‌های نوین جراحی استریل، تکنیک‌های بیهوشی و بهبود بعد از عمل، میزان عوارض و مرگ و میر به طور قابل توجهی کاهش پیدا کرده است. در صورتی که، عمل برداشتن غده تیروئید توسط یک جراح حاذق صورت بگیرد که درک کاملی از آناتومی تیروئید و راه‌های جلوگیری از بروز هر گونه عارضه را داشته باشد، می‌تواند خطرات ناشی از عمل برداشتن غده‌ی تیروئید را به حداقل ممکن برساند. عوارض بعد از عمل برداشتن غده‌ی تیروئید عبارتند از:
تهوع و استفراغ: یک بار بعد از عمل برداشتن غده تیروئید، استفراغ و تهوع امری عادی تلقی می‌گردد. خوشبختانه، ترزیق داروهایی مانند دگزامتازون، میزان بروز استفراغ را بسیار کاهش می‌دهد. همچنین، برای کنترل حالت تهوع نیز داروهایی جهت کاهش علائم وجود دارند.
احساس سفتی و درد در ناحیه‌ی گردن: در طول عمل، گردن بیمار به مدت طولانی به حالت منسبط و ثابت قرار دارد. اکثر بیماران از حرکت دادن گردن پس از عمل خودداری می‌کنند. این موضوع، منجر به ایجاد درد و سفتی عضلات گردن می‌گردد. استفاده از داروهای ضد درد و کمپرس گرم بعد از عمل تا حد زیادی ناراحتی و درد را کاهش داده و حرکت گردن را راحت‌تر می‌کنند.
گلو درد: استفاده از لوله‌ی تنفسی حین عمل، منجر به گلودرد و احساس توده در گلو، بخصوص هنگام بلعیدن می‌شود.
مشکل در بلعیدن: دیسفاژی یک علامت شایع بعد از عمل برداشتن غده تیروئید است که معمولاً گذرا است. در این مواقع، خوردن غذاهای نرم برای چند روز اول توصیه می‌گردد.
اختلال در صدا: در برخی از بیماران تن صدا خشن و زمزمه گونه می‌شود. این عارضه، بسیار معمول بوده و در طول یک الی دو هفته بهبود می‌یابد.
هیپوپاراتیروئیدیسم گذرا: چهار غده پاراتیروئید در قسمت پشت غده تیروئید قرار دارند. در حین عمل تیروئید، ممکن است صدماتی به آن‌ها وارد شود. این غدد، وظیفه کنترل سطح کلسیم بدن را بر عهده دارند. تقریباً ۵ درصد از بیماران حتی در صورت عدم آسیب نیز بعد از عمل، علائم موقت سطح پایین کلسیم (هیپوکلسمی) را تجربه می‌کنند. این مسئله تا شش ماه تداوم خواهد داشت. استفاده از مکمل‌های کلسیم و ویتامین D توصیه می‌گردد.
کم کاری تیروئید: افرادی که تیروئیدکتومی کامل انجام می‌دهند، نیاز به مداخله درمانی مادام العمر و جایگزینی هورمون موصنوعی تیروئید دارند.
خونریزی یا هماتوم: خونریزی بافت‌های اطراف گردن بعد از عمل برداشتن غده‌ی تیروئید بسیار شایع است. در صورت عدم تشخیص به هنگام و درمان سریع، خونریزی می‌تواند خطرناک باشد. بیشتر هماتوم‌ها در طی ۲۴ ساعت اول بعد از عمل جراحی اتفاق می‌افتد.
هیپوپاراتیروئیدیسم دائمی: در برخی از افراد، کم کاری پاراتیروئید موقت است در حالی‌که ممکن است، هیپوپاراتیروئیدیسم دائم، ناشی از آسیب دیدگی یا از بین رفتن غدد پاراتیروئید باشد. این بیماری بسیار نادر است، زیرا برای تنظیم سطح کلسیم، فقط به یکی از چهار غده پاراتیروئید نیازمند هستیم.
آسیب دائمی به اعصاب حنجره: کمتر از ۱ درصد از بیمارانی که عمل برداشتن غده‌ی تیروئید را انجام می‌دهند، دچار آسیب دائمی حنجره خواهند شد.
عفونت: خطر ابتلا به عفونت در هر نوع جراحی وجود دارد. اما، در جراحی تیروئید بسیار نادر است. (تقریباً یک مورد از ۲۰۰۰ عمل جراحی).
سرم یا آبسه: سرم مجموعه‌ای از مایعاتی است که می‌تواند بعد از هر نوع عمل جراحی ایجاد شود. غالباً، این مایعات توسط بدن جذب می‌شوند. با این حال، ممکن است در برخی از بیماران نیاز به تخلیه‌ی سرم وجود داشته باشد.
تیروتوکسیک یا طوفان تیروئید: طوفان تیروئید یا بحران تیروتوکسیک، بیماری ناشی از سطح بسیار بالای هورمون تیروئید در خون است. این بیماری بسیار نادر است. با این حال، در تعداد بسیار اندکی از افرادی که تیروئیدکتومی انجام می‌دهند، معمولاً علائم بیماری گریوز را تجربه می‌کنند. علائم طوفان تیروئید شامل تب، تعریق زیاد، بالارفتن ضربان قلب و هذیان می‌شود.
دکتر احمد فنایی با استفاده از روش‌های نوین جراحی و دستگاه عصب سنج حین عمل، احتمال آسیب به اعصاب حنجره و عوارض بعد از عمل را به حداقل می‌رسانند.
اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
