کلسترول بالا در خون با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی و سکته مغزی ارتباط مستقیمی دارد. افزایش کلسترول، می‌تواند ناشی از علل مختلفی مثل رژیم غذایی نادرست باشد، به خصوص با مصرف غذاهای سرشار از چربی‌های اشباع شده از قبیل گوشت قرمز و روغن در معرض خطر افزایش کلسترول خون قرار می‌گیریم. با این حال گاهی اوقات، اختلال در غده تیروئید، عامل بالا رفتن کلسترول است. همان‌طور که می‌دانید، اختلال در عملکرد طبیعی تیروئید، منجر به افزایش یا کاهش ترشح هورمون تیروئید می‌گردد که می‌تواند باعث بالا یا پایین رفتن میزان کلسترول در خون شود. در ادامه به تاثیرات اختلالات تیروئید از جمله؛ پرکاری و کم‌کاری تیروئید بر سطوح کلسترول خون می‌پردازیم.
غده تیروئید
تیروئید غده‌ی پروانه‌ای شکل است که در گردن و زیر حنجره قرار گرفته است. غده تیروئید هورمون‌هایی تولید می‌کند که در تنظیم متابولیسم، دمای بدن، رشد مغز در کودکان، عملکرد قلب، مغز، عضلات و سایر اندام‌های بدن نقش مهمی دارند. مهم‌ترین و اصلی‌ترین هورمون‌های تیروئید، به نام تریودوتیرونین T3و تیروکسین T4 شناخته می‌شوند. غده هیپوفیز، هورمون تحریک کننده تیروئید یعنی TSH را تولید می‌کند تا غده تیروئید را برای تولید هورمون‌های تیروئید تحریک کند. اختلال در تولید هر یک از این هورمون‌ها، منجر به عملکرد نادرست غده تیروئید می‌گردد.
کلسترول
همان‌طور که گفتیم، افزایش کلسترول در جریان خون منجر به بیماری‌های قلبی و عروقی می‌گردد. کلسترول یک ماده مومی شکل است که در تمام سلول‌های بدن وجود دارد. بدن از کلسترول برای ساختن هورمون‌ها و اسید‌های صفراوی به منظور هضم چربی استفاده می‌کند. هنگامی‌که کلسترول بیش از حد در عروق وجود داشته باشد، به عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل بیماری‌های قلبی شناخته می‌شود. کلسترول با اتصال به یک نوع پروتئین در جریان خون حرکت می‌کند که به آن لیپوپروتئین می‌گویند. انواع لیپوپروتئین در خون عبارتند از:
لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL): به عنوان کلسترول خوب شناخته می‌شود زیرا به سلول‌های بدن در جهت کاهش کلسترول کمک می‌کند. در کلسترول HDL، نسبت کلسترول به پروتئین بیشتر است.
لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL): این نوع لیپوپروتئین به کلسترول بد معروف است که در آن نسبت کلسترول به پروتئین، کمتر می‌شود. سطوح بالای LDL یک تهدید جدی برای سلامتی فرد و ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی است. افزایش کلسترول بد در خون می‌تواند ناشی از رژیم غذایی نادرست و برخی از شرایط پزشکی همچون اختلالات تیروئید باشد.
ارتباط بین تیروئید و کلسترول
بین اختلالات تیروئید و افزایش یا کاهش کلسترول خون، ارتباط مستقیم و معکوسی وجود دارد. در ادامه تاثیرات هر کدام از این اختلالات بررسی می‌کنیم.
کم‌کاری تیروئید و افزایش کلسترول
هورمون‌های تیروئید به خصوص هورمون T3 نقش مهم و اساسی در کمک رسانی به کبد جهت از بین بردن کلسترول اضافی بدن دارند. زمانی‌که در غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌شود، کبد قادر به پردازش و دفع کلسترول نخواهد بود. در نتیجه، کم‌کاری تیروئید یکی از عوامل افزایش سطح کلسترول خون می‌شود. طبق تحقیقات انجام شده، بالا رفتن سطح TSH در نتیجه کم‌کاری تیروئید، حتی در شرایطی که هورمون‌های T4 و T3 افزایش نیابند، نیز منجر به بالا رفتن کلسترول در خون می‌گردد. این تحقیقات حاکی از آن است که سطح کلسترول به محض دریافت درمان کم‌کاری تیروئید بهبود می‌یابد و نیازی به مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول نیست.
پرکاری تیروئید و کاهش کلسترول
بر خلاف کم‌کاری تیروئید، بیش فعالی و پرکاری تیروئید منجر به پایین آمدن سطح کلسترول خون می‌گردد. جالب است بدانید که بر مبنای تحقیقات علمی، کلسترول پایین سلامت فرد را تهدید نمی‌کند. افرادی که مبتلا به پرکاری تیروئید هستند، می‌توانند با مصرف داروهای کاهش تولید هورمون تیروئید، علائم آن را از بین ببرند. اگر دارو درمانی موثر نباشد، پزشکان ید رادیواکتیو یا جراحی غده تیروئید را پیشنهاد می‌دهند که این راهبردهای درمانی باعث کاهش سطح هورمون‌های تیروئید خواهد شد. در نتیجه، افرادی که کلسترول پایین ناشی از پرکاری تیروئید دارند، پس از درمان، شاهد افزایش سطح کلسترول خون خواهند بود.
اگر می‌خواهید بدانید آیا کم‌کاری تیروئید درمان می‌شود؟ روی لینک آن کلیک کنید.
همچنین اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید.
می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
