پرکاری تیروئید
هایپرتیروئیدیسم یا پرکاری تیروئید هنگامی است که غده تیروئید بیش از حد، هورمون تیروئید تولید می‌کند و سبب افزایش سوخت و ساز بدن می‌شود. تیروئید پرکار عوارضی مانند کاهش ناخواسته وزن بدن، افزایش ضربان قلب و غیره را به همراه دارد. بنابراین در صورت پرکاری تیروئید باید آن را تشخیص داد و نسبت به درمان آن اقدام کرد. پرکاری تیروئید در آقایان نیز می‌تواند روی سلامت آن‌ها تاثیر منفی بگذارد. تیروئید پرکار در مردان با ۸ نشانه می‌تواند خود را نشان دهد. در ادامه با این نشانه‌ها آشنا می‌شویم و راه‌های درمان این اختلال که جراحی تیروئيد یکی از آن‌ها است را نیز می‌گوییم. لازم به ذکر است این عمل باید توسط جراح تیروئید خبره و ماهر انجام گردد تا عوارض آن به حدال برسد.
علل پرکاری تیروئید در مردان
شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید در مردان عاملی است که به‌عنوان بیماری گریوز شناخته می‌شود. اگرچه زنان همچنان بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال خود ایمنی هستند. وقتی به بیماری گریوز مبتلا می‌شوید سیستم ایمنی بدن به اشتباه به غده تیروئید سالم حمله می‌کند و باعث می‌شود که هورمون تیروئید بیش از حد تولید شود. این بیماری معمولاً در سنین ۳۰ تا ۵۰ سالگی ایجاد می‌شود اما ممکن است در هر سنی رخ دهد. علل دیگر پرکاری تیروئید عبارت‌اند از:
- ندول ها، که مجموعه‌‌ای غیرطبیعی از سلول‌های تیروئید در داخل غده هستند.
- بیماری پلامر که به نام گواتر ندولر سمی نیز شناخته می‌شود و در زنان و افراد بالای ۶۰ سال شایع‌تر است.
- تیروئیدیت که بسیار شایع است و باعث التهاب غده تیروئید می‌شود.
- مصرف بیش از حد ید از طریق مصرف داروها یا رژیم غذایی
علائم عمومی پرکاری تیروئید
نشانه‌های زیادی از پرکاری تیروئید وجود دارد. برخی از این نشانه‌ها را ممکن است متوجه نشوید، مانند مشکل در خوابیدن، یا در صورت مشاهده این علائم آن را به عنوان یک بیماری زمینه‌ای جدی نبینید. اما علائم دیگر، مانند ضربان قلب غیرطبیعی و سریع (حتی در حالت استراحت) باید به سرعت توجه شما را جلب کنند. سایر علائم رایج پرکاری تیروئید عبارت‌اند از:
- کاهش وزن غیرمنتظره، حتی زمانی که مصرف غذا و میزان اشتها بدون تغییر باقی بماند.
- ضربان قلب نامنظم
- تپش قلب
- عصبی بودن
- تحریک‌پذیری
- خستگی
- لرزش (معمولاً لرزش انگشتان و دست‌ها)
- تعریق
- افزایش حساسیت به گرما یا سرما
- حرکات روده مکرر
- ضعف عضلانی
- نازک شدن مو
علائم خاص مردانه پرکاری تیروئید
اگرچه مردان و زنان اغلب علائم مشترک پرکاری تیروئید را دارند، اما چند عارضه مهم وجود دارد که فقط مردان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- اختلال نعوظ
بیماری تیروئید همچنین با اختلال نعوظ همراه است، اما هنوز به درستی ارتباط بین آن‌ها درک نشده است. اختلالات تیروئید پرکار ممکن است بر عملکرد نعوظ تأثیر بگذارد. اگرچه کم‌کاری تیروئید نیز با ED مرتبط است. به‌طور خاص، تیروئید پرکار می‌تواند به اختلال نعوظ (ED) منجر شده و همچنین باعث کم شدن تعداد اسپرم شود.
- تاثیر بر کیفیت و تعداد اسپرم
طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ ، هورمون‌های تیروئید بر عملکرد سلول‌های خاصی در بیضه‌های آقایان تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، هورمون تیروئید بیش از حد یا خیلی کم می‌تواند در عملکرد سالم سلول‌های لیدیگ که به تولید و ترشح تستوسترون کمک می‌کنند، تداخل ایجاد کند. پرکاری تیروئید همچنین بر سلول‌های اسپرم تأثیر می‌گذارد و منجر به کاهش تراکم و تحرک اسپرم می‌شود. این اختلال حتی می‌تواند بر شکل واقعی خود اسپرم تأثیر بگذارد.
- طاسی سر
طاسی زودرس نیز می‌تواند نشانه پرکاری تیروئید در مردان باشد.
- از دست دادن توده عضلانی در بدن
هورمون تیروئید بیش ا زحد می‌تواند باعث کاهش سطح تستوسترون در بدن گردد که منجر به ایجاد عوارض متعددی شود. به عنوان مثال، مردان ممکن است به‌طور قابل توجهی تحت تأثیر از دست دادن توده عضلانی ناشی از پرکاری تیروئید قرار بگیرند.
- پوکی استخوان
پوکی استخوان ناشی از پرکاری تیروئید نیز ممکن است مردان را غافلگیر کند. زیرا این بیماری بیشتر مربوط به زنان می‌شود.
- ژنيكوماستی
وضعیتی که به نام ژنیکوماستی (بزرگ شدن سینه مردانه) شناخته می‌شود نیز می‌تواند درنتیجه پرکاری تیروئید باشد.
علائم مرتبط با سلامت جنسی مردان
همانطور که گفته شد، پرکاری تیروئید در آقایان می‌تواند بر نعوظ، تعداد و کیفیت اسپرم‌ها تاثیر بگذارد. این تاثیرات می‌تواند منجر به ناباروری در مردان شود. اگر نتوانسته‌اید فرزندی داشته باشید، حتما اختلالات تیروئید را در نظر بگیرید و آزمایش‌های تیروئید را انجام بدهید. آزمایش تعداد اسپرم باید همراه با آزمایش سطح هورمون تیروئید انجام شود. این‌ها آزمایش‌های ساده‌ای هستند. اما می‌توانند به درمانی منجر شوند که نه تنها سطح هورمون‌ها را متعادل کند، بلکه به بهبود سلامت جنسی شما نیز منجر شود.
تشخیص پرکاری تیروئید در مردان
به این دلیل که زنان ممکن است بیشتر به پرکاری تیروئید مبتلا می‌شوند، مردان از احتمال بروز آن غافل هستند! اما عدم تشخیص و کنترل تیروئید پرکار بسیار خطرناک است. آقایان اگر سابقه خانوادگی بیماری تیروئید دارند یا بالای ۶۰ سال هستند، باید از نظر پرکاری تیروئید غربالگری شوند. افرادی که دیابت نوع ۲ دارند، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند. ارزیابی پرکاری تیروئید با مرور پرونده پزشکی و علائم شروع می‌شود. پزشک وجود لرزش و تغییرات در چشم یا پوست را بررسی می‌کند.
علاوه بر معاینه فیزیکی، غربالگری پرکاری تیروئید شامل آزمایش هورمون محرک تیروئید (TSH) و تیروکسین، هورمون اصلی ترشح شده توسط غده تیروئید است. آزمایش تصویربرداری اسکن تیروئید نیز می‌تواند در تشخیص پرکاری تیروئید مفید باشد. تخمین زده می‌شود که ۶۰ درصد از افرادی که به نوعی از بیماری تیروئید مبتلا هستند، نمی‌دانند که به این بیماری مبتلا هستند.
درمان پرکاری تیروئید در مردان
درمان‌های متعددی برای پرکاری تیروئید وجود دارد. بهترین راه درمان برای شما بسته به سن، شرایط فیزیکی، علت اصلی پرکاری تیروئید، ترجیحات شخصی و شدت اختلال تعیین می‌گردد. درمان پرکاری تیروئید ممکن است دشوارتر از کم‌کاری تیروئید باشد که معمولاً با مصرف هورمون تیروئید مصنوعی قابل کنترل است. درمان پرکاری تیروئید علاوه بر کمک به رفع علائم مربوط به ضربان قلب، وزن، انرژی و… به حل مشکلات اختلال عملکرد جنسی ناشی از آن نیز کمک می‌کند. جهت درمان گاهی ممکن است به بیش از یک درمان نیاز داشته باشد. گزینه‌های درمان پرکاری تیروئید عبارت‌اند از:
- داروهای ضد تیروئید، مانند متیمازول، که باعث می‌شود تیروئید هورمون کمتری بسازد.
- جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از تیروئید، که منجر به مصرف هورمون مصنوعی می‌شود.
- ید درمانی که شامل مصرف خوراکی ید رادیواکتیو-۱۳۱ است. ید به آرامی برخی از سلول‌های سازنده هورمون تیروئید را با هدف رساندن تولید هورمون به محدوده طبیعی و سالم از بین می‌برد. این یک روش درمانی پرکاربرد است.
- مسدودکننده‌های بتا. اگرچه این داروها معمولاً برای درمان فشارخون بالا استفاده می‌شوند و بر سطح تیروئید تأثیر نمی‌گذارند، اما می‌توانند علائم پرکاری تیروئید مانند لرزش، ضربان قلب سریع و تپش قلب را کاهش دهند. به همین دلیل، پزشک ممکن است آن‌ها را تا زمانی که سطح تیروئید به حد طبیعی نزدیک شود، تجویز کند. این داروها به‌طورکلی برای افرادی که آسم دارند توصیه نمی‌شود. عوارض جانبی این داروها ممکن است شامل خستگی و اختلال عملکرد جنسی باشد.
بیشتر بخوانید:
آیا کم کاری تیروئید در مردان باعث کاهش هورمون‌های تستوسترون می‌گردد؟
اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی ، جراح تیروئید و پاراتیروئید مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
