کم کاری تیروئید
به طور کلی ابتلا به بیماری‌های تیروئید ازجمله، کم‌کاری تیروئید در بارداری و پرکاری تیروئید نسبتاً شایع است. درمان و کنترل هر کدام از این اختلالات تیروئید در بارداری اهمیت به سزایی برای مادر و کودک دارد. همان‌طور که می‌دانید، غده تیروئید در قسمت جلوی گردن تعبیه شده است و مسئولیت تولید هورمون‌هایی را بر عهده دارد که متابولیسم بدن را تنظیم می‌کنند.
هورمون‌های تیروئید در سه ماه اول بارداری برای رشد طبیعی مغز و سیستم عصبی جنین بسیار حائز اهمیت هستند. در سه ماهه اول، جنین وابستگی شدیدی به هورمون‌های تولید شده توسط غدد درون ریز مادر دارد، این هورمون‌ها از طریق جفت به جنین انتقال داده می‌شوند. بعد از گذشت ۱۲ هفته، غده تیروئید جنین شروع به تولید هورمون‌های مورد نیاز بدن می‌کند. اختلالات تیروئید در دوران بارداری، وضعیت سلامت جسمی و روحی مادر و کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با در نظر گرفتن اهمیت و ضرورت عملکرد درست غده تیروئید مادر، در ادامه جهت آشنایی با چگونگی کنترل کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری با ما همراه شوید.
علت کم کاری تیروئید در بارداری
شایع‌ترین علت کم‌کاری تیروئید، اختلال در سیستم ایمنی بدن (بیماری خود ایمنی) است که به عنوان تیروئیدیت هاشیموتو شناخته می‌شود. در این شرایط، سیستم ایمنی بدن، سلول‌های تیروئید را به عنوان دشمن شناسایی و تخریب می‌کند. در نتیجه، غده تیروئید قادر به تولید هورمون‌های مورد نیاز بدن نیست.
علائم کم کاری تیروئید در بارداری
نشانه‌ها و علائم کم‌کاری تیروئید در زنان باردار و سایر افراد مبتلا به این بیماری یکسان است. گاهی این علائم با نشانه‌های بارداری نیز اشتباه گرفته می‌شود. علائم کم‌کاری تیروئید عبارتند از:
- احساس خستگی شدید
- افسردگی
- افزایش وزن
- خواب آلودگی بیش از حد
- موهای خشک
- ریزش مو
- حساسیت به سرما و عدم تحمل سرما
- گرفتگی عضلات
- یبوست شدید
- عدم تمرکز و حافظه ضعیف
روش درمان کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری
اختلال کم‌کاری تیروئید به راحتی قابل درمان و کنترل است. روش درمان آن مصرف روزانه و مادام العمر قرص لووتیروکسین جهت جایگزینی هورمون تیروئید در بدن می‌باشد. این قرص برای جنین بی‌خطر بوده و مصرف آن تا زمانی که غده تیروئید جنین شروع به تولید هورمون‌های تیروئید کند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اگر فرد قبل از بارداری مبتلا به کم‌کاری تیروئید باشد و در حال مصرف قرص لووتیروکسین باشد، به احتمال زیاد باید تحت نظر پزشک خود، دوز دارو را افزایش دهد. به طور کلی، هدف از درمان کم‌کاری تیروئید در بارداری، حفظ سطح هورمون تیروئید در محدوده طبیعی، مناسب مادر و کودک است. بررسی و نظارت بر سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) برای تنظیم میزان دوز دارو از اهمیت به سزایی برخوردار است. بنابراین، زنان باردار مبتلا به کم‌کاری تیروئید از دادن آزمایش خون به طور منظم و ثابت غافل نشوند.
اهمیت درمان کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری
بر اساس مطالعات انجام شده، عدم درمان و کنترل کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد که عبارتند از:
- پره اکلامپسی یا افزایش فشار خون خطرناک در اواخر بارداری
- کم خونی
- سقط جنین
- کمبود وزن کم هنگام تولد
- نارسایی قلبی
- ضریب هوشی پایین
- اختلال در رشد روانی و حرکتی کودک
روش‌های پیشگیری از عوارض کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری
برخی از پژوهشگران و سازمان‌های پزشکی در مورد غربالگری بیماری تیروئید راهبردهایی را ارائه داده‌اند که عبارتند از:
- زنانی که قصد بارداری دارند باید قبل از اقدام به بارداری آزمایشات مربوط به غربالگری بیماری‌های تیروئید را انجام دهند.
- در صورتی که مادران با مشکلاتی از قبیل گواتر، سطح بالای آنتی بادی‌های تیروئید، داشتن زمینه ارثی و خانوادگی بیماری تیروئید و داشتن علائم کم‌کاری تیروئید مواجه هستند، باید مورد آزمایش کم‌کاری تیروئید قرار بگیرند.
- در زنانی که نشانه‌های بالینی و آزمایشگاهی کم‌کاری تیروئید در حد مرز قرار دارد و کسانی که در آزمایش خون‌شان آنتی بادی مثبت مشاهده شده است، باید درمان کم‌کاری تیروئید را در ابتدایی بارداری با دوز داروی کم شروع کنند.
- افرادی که قبل از بارداری دچار کم‌کاری تیروئید هستند باید مجدداً مورد آزمایش قرار بگیرند تا برای آن‌ها میزان مناسب مصرف دارو مشخص شود. در دوران بارداری دوز دارو تا ۵۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.
- مقدار مصرف دارو در دوران بارداری متغیر است، به این معنی که باید مادر به طور منظم آزمایش خون بدهد تا دوز دارو کنترل شود. با گذشت زمان بزرگتر شدن جنین در شکم مادر، بسیاری از مادران نیاز به دوزهای بیشتری برای جایگزینی هورمون دارند.
- میزان مصرف داروهای جایگزین هورمون تیروئید در دوران بارداری و بعد از آن با توجه به میزان سطح هورمون تحریک کننده تیروئید(TSH) در خون، کنترل و مشخص می‌گردد.
اگر می‌خواهید درباره عوارض مشکلات تیروئيد در دوران بارداری بیشتر مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید.
همچنین اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید.
می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
