اختلال تیروئید و دیابت
افراد بسیار زیادی هستند که اختلال کم کاری تیروئید و بیماری دیابت را با هم تجربه می‌کنند. به این معنا که ممکن است فردی به طور همزمان هم به بیماری تیروئید و هم به دیابت مبتلا باشد. اگر فردی به دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲ ، مقاومت به انسولین یا سندروم متابولیک مبتلا باشد، خطر ابتلا به اختلالات تیروئید در او افزایش می‌یابد. از طرفی اختلال تیروئید خطر ابتلا به سندروم متابولیک و دیابت نوع ۲ را نیز افزایش خواهد داد. اگر بیمار دچار اضافه وزن یا چاقی باشد این ارتباط متقابل، قوی‌تر خواهد شد. بنابراین، رابطه دو جانبه و مستقیمی بین ابتلا به دیابت و کم کاری تیروئید وجود دارد.
بر اساس مطالعات و تحقیقات، افراد مبتلا به پیش دیابت و با سابقه ابتلا به کم کاری تیروئید، بیش از دو برابر در مقایسه با افراد دارای سطح طبیعی هورمون تیروئید در معرض پیشرفت دیابت و ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند. به طور کلی، کم کاری تیروئید حتی به صورت خفیف خطر ابتلا به دیابت را تا ۱۳ درصد افزایش می‌دهد. خطر پیشرفت به دیابت نوع ۲ همچنین در میان مبتلایان به دیابت، از ۱۵ درصد برای افرادی که عملکرد طبیعی تیروئید دارند تا ۳۵ درصد برای افرادی که علائم کم‌کاری تیروئید را تجربه می‌کنند، متغیر است. بنابراین، کم‌کاری تیروئید خفیف نیز خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. طبق توصیه متخصصان، انجام آزمایش های غربالگری تیروئید برای افراد مبتلا به دیابت زودرس، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. از طرفی درمان کم‌کاری تیروئید می‌تواند به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند تا روند بیماری را کنترل نمایند.
دیابت
بیماری قند خون یا دیابت شیرین که معمولا تحت عنوان دیابت شناخته می‌شود، یک بیماری متابولیک است که منجر به افزایش قند خون در بدن می‌گردد. قند خون یا گلوکز خون منبع اصلی انرژی در بدن است. این ماده از مواد غذایی که می‌خوریم، تامین می‌شود. هورمون انسولین که توسط پانکراس ساخته می‌شود به گلوکز موجود در غذا کمک می‌کند تا وارد سلول‌های بدن شده و از آن برای تامین انرژی استفاده کند. در بدن برخی از افراد، انسولین کافی تولید نمی‌شود و یا بدن آنها از انسولین موجود به خوبی استفاده نمی‌کند. در این صورت گلوکز در خون باقی مانده و به سلول‌ها برای سوخت و ساز نمی‌رسد. با گذشت زمان، مقادیر زیاد گلوکز در خون مشکلات سلامتی ایجاد خواهد کرد. قند خون بالا درمان نشده می‌تواند به اعصاب، چشم‌ها، کلیه‌ها و سایر اندام‌ها آسیب برساند. بیماری دیابت انواع مختلفی دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
دیابت نوع ۱: نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به سلول‌های لوزالمعده حمله کرده و آنها را از بین می‌برد. علت این حمله مشخص نیست. حدود ۱۰ درصد از مبتلایان به دیابت به دیابت نوع ۱ دچار هستند.
دیابت نوع ۲: زمانی رخ می‌دهد که بدن نسبت به انسولین مقاومت نشان دهد و باعث تجمع گلوکز یا قند در خون شود.
ارتباط بین کم کاری تیروئید و دیابت نوع ۲
ارتباط بین کم‌کاری تیروئید و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را می‌توان به روش‌های مختلف بررسی کرد. در وهله اول اینکه، غده تیروئید و هورمون‌های آن در تنظیم بسیاری از فرآیندهای بیولوژيکی بدن مانند رشد و متابولیسم نقش اساسی دارند. از آنجا که بیماری کم‌کاری تیروئید در متابولیسم اختلال ایجاد می‌کند، می‌تواند سطح قند خون را تغییر دهد. این امر به نوبه خود می‌تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد. در صورت ابتلا به دیابت، کنترل قند خون را دشوار می‌کند. دوم اینکه، سطح پایین هورمون تیروئید با شاخص توده بدنی بالا مرتبط است که یک عامل خطر برای ابتلا به دیابت است.
کم‌کاری تیروئید و انسولین
هورمون تیروئید به طور مستقیم در کنترل ترشح انسولین و هموستاز گلوکز نقش دارد. کم‌کاری تیروئید با کاهش حساسیت به انسولین و تحمل گلوکز همراه است. درمان و کنترل شرایط کم‌کاری تیروئید نشان داده است که این اثرات بسیار بهتر و کارآمدتر می شوند.
دیابت می‌تواند باعث تغییر در سطح هورمون تیروئید شود. انسولین از عملکرد هورمون‌های تیروئید در برخی از بافت‌های بدن تقلید می‌کند و منجر به کاهش تولید هورمون‌های تیروئید در بدن می‌گردد. از طرفی انسولین در برخی از افراد عملکرد متفاوت داشته و باعث افزایش سطح هورومون‌های تیروئید می‌شود. به عبارت دیگر انسولین اضافی یا کمبود آن می‌تواند منجر به تغییر در تولید و فعالیت هورمون‌های تیروئید گردد.
هنگامی‌که متابولیسم در کم‌کاری تیروئید کند و ضعیف شود، انسولین ممکن است مدت طولانی‌تری در بدن باقی بماند و خطر افت قند خون را افزایش دهد. همچنین، کم‌کاری تیروئید با افزایش حساسیت به انسولین همراه است که می تواند در کاهش قند خون نقش داشته باشد.
محققان خاطر نشان کردند که اگر تحققات به ارتباط بیشتر بین این دو پی ببرند، در آینده افراد مبتلا به دیابت و کم‌کاری تیروئید به شدت ترغیب خواهند شد که تغییراتی در شیوه زندگی سالم برای جلوگیری از پیش دیابت ایجاد کنند یا حتی درمان دیابت یا درمان تیروئید را زودتر آغاز کنند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره تاثیر پرکاری تیروئید بر بیماری دیابت روی لینک درج شده کلیک کنید.
اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با بهترین جراح تیروئید با ما در تماس باشید.
