اختلالات تیروئید در کودکان
میزان شیوع اختلالات تیروئید در کودکان، نسبت به افراد بزرگسال، کمتر است. علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید در کودکان و بزرگسالان مشابه گزارش می‌شود. با این حال، بین اختلالات و کم کاری تیروئید در کودکان و بزرگسالان، تفاوت‌های مهمی وجود دارد. در ادامه به شرح آن‌ها خواهیم پرداخت.
غده تیروئید و عملکرد آن در بدن
غده‌ی تیروئید در قسمت جلوی گردن زیر حنجره قرار دارد. عملکرد این غده، تاثیرات عمیقی بر بدن انسان می‌گذارد. غده‌ی تیروئید، مسئول تنظیم و حفظ عملکرد صحیح کلیه‌ی فرآیندهای متابولیکی و شیمیایی بدن انسان است، به‌طوری‌که بر تک تک سلول‌ها، بافت‌ها و اندام بدن تاثیر می‌گذارد. به علاوه، غده‌ی تیروئید برای زندگی، رشد و نمو ضروری است.
هنگامی‌که غده‌ی تیروئید، بیش از حد یا بسیارکم، هورمون تیروئید تولید کند، فرد به اختلال پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید مبتلا می‌گردد.
کم‌کاری تیروئید در بدو تولد (مادرزادی)
کم کاری تیروئید مادرزادی، نوعی اختلال تیروئید است که در بدو تولد، نوزادان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. میزان فراوانی این اختلال، ۱ در ۴۰۰۰ نوزاد تازه متولد شده است. از علل کم کاری تیروئید مادرزادی، می‌توان به عدم رشد طبیعی غده‌ی تیروئید و عدم وجود این غده اشاره کرد. همچنین، در ۱۰ درصد از موارد ابتلا، ناشی از نقص آنزیمی است که منجر به کمبود هورمون تیروئید، کمبود ید و اختلال در غده هیپوفیز مغز می‌شود. در صورت عدم تشخیص، تشخیص دیرهنگام و عدم درمان به موقع، کم کاری تیروئید مادرزادی می‌تواند منجر به نقص در رشد و عقب ماندگی ذهنی شدید (کرتینسیم) گردد. در اولین هفته پس از تولد نوزاد، یک نمونه خون از پاشنه‌ی پا برای ارزیابی سطح هورمون تیروئید از نوزاد گرفته می‌شود. در صورت تشخیص و مشاهده‌ی کم کاری تیروئید در نوزاد، بلافاصله درمان جایگزین مصنوعی هورمون تیروئید (تیروکسین) آغاز می‌گردد. از طریق این روش درمان از اختلال در رشد، نمو و ظرفیت‌های ذهنی کودک جلوگیری می‌شود.
علائم کم کاری تیروئید در کودکان
اگر کم کاری تیروئید بعد از ۳ سالگی کودک، درست زمانی‌که بیشترین رشد مغز، وابسته به عملکرد صحیح غده‌ی تیروئید است، بروز پیدا کند، علائم زیر در کودکان قابل مشاهده است:
- ضربان آهسته قلب
- خستگی یا بی‌حالی
- عدم تحمل سرما
- پوست و موی خشک
- یبوست
- صورت پف آلود به خصوص اطراف چشم
- اختلال در حافظه و عملکردهای ذهنی
- عملکرد ضعیف در مدرسه
- افسردگی
- کوتاهی قد
علل کم کاری تیروئید در کودکان
شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید در کودکان، سابقه خانوادگی این اختلال است. کودکانی که والدین آن‌ها، خواهر یا بردار، پدربزرگ یا مادربزرگشان دچار کم‌کاری تیروئید هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این اختلال قرار دارند. همچنین، در صورت وجود سابقه‌ی ژنتیکی در زمینه مشکلات و بیماری‌های خودایمن که بر تیروئید اثرگذار است، نیز صدق می‌کند، نظیر بیماری گریوز یا تیروئیدیت هاشیموتو که بیشتر در دوران بلوغ خود را نشان می‌دهند. این اختلالات خودایمن، تاثیر بیشتری بر دخترها نسبت به پسرها دارد. سایر دلایل ابتلای کودکان به تیروئید عبارتند از:
- عدم دریافت ید کافی در رژیم غذایی کودک
- متولد شدن بدون غده‌ی تیروئید (کم‌کاری تیروئید مادرزادی)
- درمان نادرست بیماری تیروئید مادر در دوران بارداری
- غده هیپوفیز غیرطبیعی
درمان کم کاری تیروئید در کودکان
بهترین و تنهاترین راه درمان، مصرف قرص‌های لووتیروکسین به عنوان جایگزین هورمون تیروئید و افزایش سطح هورمون T4 است.
اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
