نمونه برداری یا بیوپسی تیروئید
غده تیروئید در جلوی گردن قرار دارد. این غده پروانه‌ای شکل، دارای ۲ لوب یا ۲ بخش است که توسط رشته‌هایی به‌هم متصل می‌شوند. این غده جز غدد درون‌ریز است و هورمون‌های تیروئید را تولید و عملکردهای بسیار زیادی را در بدن کنترل می‌کند. در بعضی از موارد، گره‌های سخت یا اصطلاحاً ندول‌هایی داخل غده تیروئید به وجود می‌آیند. به رشد غیرطبیعی سلول‌های تیروئید، گره یا ندول تیروئید می‌گویند. ندول‌های تیروئید، گاهی اوقات توسط فرد قابل لمس و مشاهده هستند. در بیشتر موارد این گره‌ها و ندول‌ها، خطرناک و سرطانی نیستند، اما در برخی از موارد نادر می‌توانند، تهدیدکننده و سرطانی باشند. یکی از بهترین روش تشخیص نوع سرطانی یا غیرسرطانی بودن ندول‌های تیروئید، نمونه برداری تیروئید و بیوپسی از بافت تیروئید است.
اگر با نمونه برداری تیروئید مشخص شود که فردی سرطان تیروئید دارد، باید آزمایشات دیگری از جمله سی تی اسکن و ام آر آی را برای بررسی گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن انجام شود.
علت به وجود آمدن ندول در غده تیروئید
متاسفانه محققان و پزشکان هنوز علت یا علل اصلی ایجاد گره و ندول را نمی‌دانند، هر چند که یک مشکل و اختلال رایجی است. با این وجود، بین اختلالات خاص غده تیروئید مانند بیماری تیروئیدیت هاشیموتو و گره‌های تیروئیدی، همپوشانی بسیار زیادی وجود دارد.
میزان شیوع ندول‌های تیروئید در زنان نسبت به مردان بیشتر است. ندول‌های تیروئید در دوران بارداری تمایل بیشتری برای رشد دارند. افرادی که تحت پرتودرمانی در ناحیه گردن قرار می‌گیرند به احتمال بسیار زیاد، دچار ندول تیروئید می‌شوند. همچنین، خطر ابتلا به ندول‌های تیروئید یا سرطان تیروئید در صورتی که اعضای خانواده، قبلاً دچار آن شده‌اند، افزایش می‌یابد.
چه کسانی باید نمونه برداری از تیروئید را انجام دهند؟
همه‌ی کسانی که مبتلا به ندول تیروئید هستند، نیازی به بیوپسی و نمونه برداری تیروئید ندارند. در بسیاری از موارد پزشکان از طریق سونوگرافی یا سی تی اسکن، نوع ندول را می‌توانند تشخیص دهند. انجام آزمایش خون نیز اطلاعات مفیدی در اختیار پزشکان قرار می‌دهد. در صورتی که پزشك در شرح حال و معاينه فيزيكي يا در نتايج سونوگرافی، يافته‌های مشكوك در ندول ببيند، درخواست انجام FNA یا بیوپسی تیروئید را تجویز می‌کنند.
انواع بیوپسی تیروئید
انواع روش‌های نمونه‌برداری تیروئید با توجه به شرایط پزشکی بیمار و نظر پزشک معالج عبارتند از:
- بیوپسی آسپراسیون سوزنی
- بیوپسی تیروئید هسته‌ای (core needle)
- بیوپسی تیروئید از طریق جراحی باز
بیوپسی آسپراسیون سوزنی: در این نوع نمونه‌برداری از یک سوزن بسیار باریک و کوچک استفاده می‌شود. در این روش کم تهاجم، بیمار نیازی به دریافت بیهوشی ندارد و درد بسیار کمی را تجربه می‌کند (به اندازه وارد شدن یک سوزن در بدن). پزشک متخصص پس از بی‌حسی موضعی با کمک متخصص رادیولوژی (سونوگرافی) سوزن را وارد گردن می‌کند و نمونه‌ای از بافت تیروئید جهت ارزیابی نوع ندول برمی‌دارد. این نمونه برداری حدوداً نیم ساعت زمان می‌برد و پس از آن بیمار نیازی به بستری ندارد و قادر خواهد بود، فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهد.
بیوپسی تیروئید هسته‌ای(core needle): این روش نیز تقریباً مشابه بیوپسی آسپراسیون سوزنی است با این تفاوت که یک سوزن بزرگتر به کار برده می‌شود. پزشک در صورتی که نتایج بیوپسی سوزنی دقیق و مشخص نباشد، بیوپسی هسته‌ای(core needle) را پیشنهاد می‌دهد. نمونه‌ای که در این نوع بیوپسی برداشته می‌شود، بزرگتر است.
بیوپسی تیروئید از طریق جراحی: بیوپسی جراحی، روشی است که به ندرت صورت می‌گیرید. در صورتی که نیاز به برداشتن نیمی یا تمام غده تیروئید وجود داشته باشد، پزشکان این روش را توصیه می‌کنند. این نوع نمونه‌برداری، تهاجمی بوده و نیاز به بستری، بیهوشی و ایجاد شکاف در گردن بیمار دارد. بنابراین، دوران نقاهت و بهبود طولانی‌تر می‌شود.
مزایای بیوپسی آسپراسیون سوزنی
- میزان دقت نتایج بیوپسی آسپراسیون سوزنی ۹۵ درصد تخمین زده شده است. یعنی در ۹۵ درصد از موارد، نتایج درستی ارائه می‌دهد.
- بیوپسی آسپراسیون سوزنی قابل اعتمادترین روش برای بدست آوردن نمونه‌های بافتی است که می‌تواند به تشخیص خوش‌خیمی یا بدخیمی یک ندول کمک کند.
- این نوع نمونه‌برداری با کم‌ترین تهاجم صورت می گیرد.
- بیوپسی آسپراسیون یک روش دردناک و آزاردهنده نیست و در عین حال از طریق آن دقیقاً نتایج بیوپسی جراحی به دست می‌آید.
- زمان بهبود بسیار کوتاه است و بیماران می‌توانند، فعالیت‌های معمول خود را بلافاصله بعد از آن انجام بدهند.
خطرات بیوپسی آسپراسیون سوزنی
با وجود اینکه نمونه‌برداری از طریق آسپراسیون سوزنی، یک روش بسیار ایمن و کم خطر است با این حال در موارد بسیار نادر ممکن است خطرات جزئی به همراه داشته باشد که عبارتند از:
- خونریزی در محل نمونه‌برداری
- عفونت
- آسیب به ساختارهای نزدیک غده تیروئید
برای آنکه بدانید برداشتن غده تیروئید چه زمان انجام می‌شود و چه عوارضی در پی دارد؟ روی لینک آن کلیک کنید.
اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با بهترین جراح تیروئيد با ما در تماس باشید.
