داروهای تیروئید چه کاربردی دارند؟
داروهای مختلفی برای درمان اختلالات تیروئید وجود دارد. متخصص تیروئید با توجه به شرایط شما، بسته به نوع اختلال تیروئید، دارو تجویز می‌کند. این اختلالات می‌توانند به صورت کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید باشند. در نتیجه با توجه به نوع بیماری تیروئید و روش درمان، داروهای تیروئید مختلفی تجویز می‌شود. به‌عنوان‌مثال، برای درمان جایگزین هورمون تیروئید از داروی لووتیروکسین استفاده می‌شود که پرمصرف‌ترین دارو برای کم‌کاری تیروئید است. . از سوی دیگر ممکن است برای پرکاری تیروئید، یک داروی ضد تیروئید مانند متیمازول، استفاده شود. علاوه بر این، افراد مبتلا به سرطان تیروئید ممکن است به درمان با ید رادیواکتیو یا شیمی درمانی نیاز داشته باشند. در ادامه مطلب با انواع داروهای تیروئید پرکار، کم کار و سرطان تیروئید آشنا می‌شویم.
کم کاری تیروئید چیست؟
نقش غده تیروئید، تولید هورمون تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) است. این هورمون‌های تیروئید همه چیز را از ضربان قلب و دمای بدن گرفته تا عملکرد تنفسی و چرخه‌های قاعدگی تنظیم می‌کنند. غده تیروئید ممکن است به دلایل متعددی کم‌کار شود. ازجمله این عوامل عبارتند از:
- بیماری هاشیموتو (یک اختلال خود ایمنی)
- کمبود ید
- تیروئیدکتومی( برداشتن غده تیروئید با جراحی )
وقتی تیروئید شما کم‌کار است، هورمون کافی تولید نمی‌شود. این کمبود منجر به علائم مختلفی می‌شود که بر اندام‌ها و سیستم عملکرد آن‌ها تأثیر می‌گذارد. شدت علائم می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
اهداف درمان کم کاری تیروئید چیست؟
افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید برای بازگرداندن سطح کافی هورمون تیروئید در بدن، معمولاً از داروهای جایگزین هورمون تیروئید استفاده می‌کنند. با این حال، ممکن است برای برخی شرایط که غده تیروئید به‌طور موقت و گذرا کم‌کار است، دارودرمانی لازم نباشد. به‌عنوان‌مثال، برخی از موارد تیروئیدیت (التهاب تیروئید) ممکن است ناشی از پاسخ بدن به مصرف برخی داروها، عفونت یا دوران پس از بارداری است. بنابراین، ممکن است نیازی به دارو نداشته باشند. چهار هدف اصلی استفاده از داروهای جایگزین هورمون تیروئید عبارت‌اند از:
- کاهش علائم کم‌کاری تیروئید
- تنظیم سطح هورمون محرک تیروئید (TSH)
- کاهش اندازه تیروئید بزرگ‌شده (گواتر)
- پرهیز از درمان بیش از حد پرکاری تیروئید
داروهای کم کاری تیروئید کدم‌اند؟
لووتیروکسین
لووتیروکسین – که L-تیروکسین و L-T4 نیز نامیده می‌شود – شکل مصنوعی هورمون T4 (تیروکسین) است. T4 هورمون ذخیره‌سازی است که بدن شما باید آن را به T3، هورمون فعال تبدیل کند تا سلول‌ها از آن استفاده کنند. لووتیروکسین اولین داروی درمانی برای درمان کم‌کاری تیروئید است. قبل از مصرف این دارو حتما نکات مصرف داروی لووتیروکسین را برای جذب بهتر بدانید. نام های تجاری آن عبارت‌اند از:
- سینتروید
- لووکسیل
- Unithroid
- تیروسینت
- لیوتیرونین – لیوتیرونین شکل مصنوعی ( T3تری یدوتیرونین) است.
در برخی موارد، متخصصان برای درمان کم‌کاری تیروئید، تک‌تراپی T4 (درمان تنها با T4) و نه درمان ترکیبی T4/T3 را توصیه می‌کنند.
هورمون‌های تیروئید خشک شده
هورمون‌های تیروئید خشک شده همچنین به‌عنوانNDT، تیروئید طبیعی یا تیروئید خوک شناخته می‌شود. این دارو از غدد تیروئید خشک‌شده خوک‌ها به دست می‌آید. NDT شامل هر دو T4 و T3 است. برندهای رایج این دارو Armor Thyroid و Nature-throid هستند. ژنریک نیز موجود است.
اکثر متخصصین غدد این دارو را تجویز نمی‌کنند. دلیل آن این است که نسبت T4 به T3 در حیوانات با نسبت آن در انسان مطابقت ندارد. بااین‌حال بدن بعضی افراد خاص ممکن است به‌خوبی به NDT پاسخ دهند.
پرکاری تیروئید چیست؟
پرکاری تیروئید به این معنی است که غده تیروئید بیش‌ازحد فعال بوده و هورمون تیروئید بیش‌ازحد تولید می‌کند. علل متعددی برای پرکاری تیروئید وجود دارد، ازجمله:
- بیماری گریوز (یک اختلال خود ایمنی)
- ندول‌های غیر سرطانی “گرم” یا بیش‌فعال
- تیروئیدیت
علاوه بر این، مرحله‌ای از بیماری هاشیموتو نیز می‌تواند باعث پرکاری تیروئید شود، همان‌طور که باعث کم‌کاری تیروئید می‌شود.
پرکاری تیروئید چگونه درمان می‌شود؟
درمان پرکاری تیروئید در بیماری گریوز یا ندول‌ها به‌طورکلی پیچیده‌تر از کم‌کاری تیروئید است و به یک یا چند نوع درمان نیاز دارد. در ادامه با داروهای پرکاری تیروئید و روش‌های درمان آن آشنا می‌شویم.
داروهای پرکاری تیروئید
- داروی ضد تیروئید
- ید رادیواکتیو (RAI)
- تیروئیدکتومی
دو مورد از داروهای ضد تیروئید که برای پرکاری تجویز می‌شوند عبارت‌اند از:
- تاپازول متیمازولیا (MMI)
- پروپیل تی اوراسیل (PTU)
متی مازول (متیمازول)
داروی ضد تیروئید متی مازول، تیروئید را از استفاده از ید برای تولید هورمون تیروئید بازمی‌دارد. معمولاً این دارو یک‌بار در روز مصرف می‌شود. این دارو عوارض جانبی کمتری دارد و پرکاری تیروئید را سریع‌تر از PTU درمان می‌کند.
پروپیل تیواوراسیل (PTU)
دارو PTU غده تیروئید را از استفاده از ید بازمی‌دارد. بنابراین، تولید بیش‌ازحد هورمون تیروئید را کند می‌کند. همچنین از تبدیل هورمون تیروئید T4 به T3 جلوگیری می‌کند.
PTU دارای بازه زمانی کوتاهی است یعنی اثر آن برای مدت کوتاهی باقی می‌ماند. این بدان معناست که افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند معمولاً باید دو تا سه بار در روز، دارو مصرف کنند تا به‌طور مؤثر سطح هورمون تیروئید را کاهش دهد.
PTU عوارض جانبی بیشتری نسبت به سایر داروهای ضد تیروئید دارد. بنابراین، تنها در موارد معدودی ترجیح داده می‌شود.
داروهای سرطان تیروئید کدام است؟
درمان اولیه برای اکثر سرطان‌های تیروئید برداشتن تیروئید با جراحی یا تیروئیدکتومی است. این جراحی گاها برداشتن کل غده تیروئید (تیروئیدکتومی کامل) یا فقط یک لوب از غده تیروئید (لوبکتومی) را شامل می‌شود. افراد پس از جراحی، به داروهای تیروئید و جایگزین هورمون تیروئید (لووتیروکسین) نیاز خواهند داشت. سرکوب TSH برای جلوگیری از بازگشت سرطان مهم است. لازم به ذکر است عوارض جراحی تیروئید اگر توسط جراح خبره و مجرب انجام گردد به حداقل می‌رسد.
بیشتر بخوانید:
۶ راه برای تشخیص سرطان تیروئید
چه کسانی نباید قرص لووتیروکسین مصرف کنند؟
اگر می‌خواهید در رابطه با خدمات ارائه شده در مطب دکتر احمد فنایی ، جراح تیروئید و پاراتیروئید مطالعه کنید، روی لینک آن کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره با ما در تماس باشید.
